Polityka UE przeciw zmianom klimatu

System handlu uprawnieniami do emisji to unijny system działający od 2005 roku. Obejmuje ponad 11 tysięcy instalacji przemysłowych i energetycznych na obszarze Unii Europejskiej. System jest częścią polityki UE i ma na celu zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych i zmian klimatu (KOBiZE). Polską instytucją zajmującą się zagadnieniem handlu emisjami jest Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE).
System obejmuje instalacje, których prowadzona działalność powoduje emisję CO₂. Instalacje te mogą częściowo otrzymać uprawnienia do emitowania określonej ilości dwutlenku węgla.
Komisja Europejska na podstawie obecnej sytuacji określa ilość uprawnień wprowadzanych na rynek. Uprawnienia przyznawane są instalacji na podstawie wielkości produkcji i mają pokrywać część wyliczoną dla teoretycznego najmniej emisyjnego zapotrzebowania. Liczba ta systematycznie ulega zmniejszeniu, co ma na celu zmotywowanie przedsiębiorców do redukcji emisji ze swoich instalacji. Jeżeli instalacja będzie co roku zmniejszała wielkość emisji, odpowiednio wypracowana nadwyżka uprawnień może być sprzedawana innym instalacjom, które nie posiadają wystarczającej ilości uprawnień. Jedno uprawnienie daje uczestnikowi systemu prawo do wyemitowania 1 tony CO₂ lub innego gazu cieplarnianego do powietrza.

Podinstalacja narażona na ryzyko ucieczki emisji

W zakładzie wyodrębniono dwie podinstalacje, z których jedna wytwarza produkty, kwalifikujące ją do pod instalacji narażonych na znaczące ryzyko ucieczki emisji (CL), a druga to podinstalacja nienarażona na ryzyko ucieczki (non-CL) (na podstawie decyzji z dnia 24 grudnia 2009r). Instalacja zużywała dwa rodzaje paliw: gaz ziemny i olej opałowy.
Wniosek o przydział bezpłatnych uprawnień składa się z elektronicznego formularza NER&C i raportu o metodyce, który przedstawia m.in. sposób określenia wielkości przekazanych w formularzu.
Obliczenia do formularza wykonano w oparciu o ilości zużywanego ciepła przez podinstalacje, na podstawie Rozporządzenia Komisji (UE) nr 601/2012 z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady.
Wielkość emisji CO₂, których źródłem są procesy spalania, określa się na podstawie ilości zużytego ciepła przez podinstalacje. W tej metodyce istotnym parametrem jest pomiar zużycia gazu ziemnego i oleju. Zużycie paliwa dla takiej instalacji może być określane na podstawie zapisów dotyczących zakupu bez dalszego rozpatrywania niepewności.
Na podstawie posiadanych informacji przelicza się ilość gazu na ciepło zużywane przez podinstalację CL i non-CL, a następnie ilość emitowanego przez podinstalacje dwutlenku węgla.
Pierwszym etapem obliczeń było wyznaczenie ilości ciepła wytworzonego przez proces spalania gazu ziemnego dla całej instalacji, w każdym miesiącu odniesienia. Ilość zużytego gazu ziemnego otrzymano z faktur. Wielkość tę dla każdego miesiąca pomnożono przez wartość opałową gazu ziemnego uzyskaną z tabel KOBiZE.
Następnie posiadając dane o temperaturze i ciśnieniu pary wykorzystywanej przez poszczególne urządzenia podinstalacji, obliczono ilość ciepła w kilogramie pary. Otrzymaną wartość pomnożono przez maksymalne zużycie pary na godzinę w celu obliczenia zużycia ciepła w jednostce czasu [h]. Wynik ten podzielono przez wielkość produkcji każdego produktu na godzinę i otrzymano ilość ciepła zużywanego na wytworzenie kilograma każdego z produktów. Aby obliczyć zużycie ciepła w GJ na miesiąc dla podinstalacji narażonej na ryzyko ucieczki, wielkość produkcji w każdym miesiącu pomnożono przez ilość ciepła zużywanego przy produkcji jednego kilograma produktu.
Dodatkowo obliczono produkcję ciepła przez nagrzewnicę, będącą częścią podinstalacji narażonej na ryzyko ucieczki. W tym celu maksymalną ilość zużywanego przez nagrzewnicę gazu (wartość odczytano z DTR) pomnożono przez wartość opałową gazu (tabele KOBiZE). Otrzymano wskaźnik ilości produkowanego ciepła w jednostce czasu [h], który mnożono kolejno przez ilość godzin pracy nagrzewnicy w każdym miesiącu.
Ilość ciepła produkowanego przez nagrzewnice została dodana do wcześniej obliczonych wartości ciepła produkowanych przez podinstalację. Suma tych wartości dała całkowitą ilość produkowanego ciepła przez podinstalację narażoną na ryzyko ucieczki emisji (CL).
Ilość ciepła dla podinstalacji nienarażonej na ryzyko ucieczki emisji non-CL obliczono odejmując obliczone wartości dla CL od całej instalacji.

Przydział bezpłatnych uprawnień

W dalszej kolejności obliczono projektowaną zdolność produkcyjną, a następnie współczynnik zdolności produkcyjnej. Z wykonanych obliczeń i wprowadzonych danych do formularza NER&C automatycznie wygenerowane zostały łączne roczne ilości przydzielonych bezpłatnych uprawnień.
Wypełniony formularz NER&C z obliczeniami i raportem o metodyce został poddany weryfikacji przez niezależnego weryfikatora. Zweryfikowane i zatwierdzone dokumenty wraz z wnioskiem zostały przekazane przez Klienta do Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami. Następnie, po sprawdzeniu przez KOBiZE, dokumenty przekazano do Komisji Europejskiej celem analizy i wydania decyzji w sprawie przydziału bezpłatnych uprawnień.
Podczas wypełniania formularza dokładano pełnej staranności, aby odpowiednio przyporządkować emisje do podinstalacji. Kierowano się szczególnie dbałością o wykazanie możliwie największego udziału podinstalacji narażonej na znaczące ryzyko ucieczki (CL) w emisji z całego zakładu, tak aby maksymalnie zwiększyć liczbę przydzielonych bezpłatnych uprawnień. Ostatecznie, w stosunku do planowanego poziomu emisji na rok 2015 podmiot uzyskał 92% bezpłatnych uprawnień.