Transport odpadów niebezpiecznych

Transport odpadów Przemysł i Środowisko

Loading

EDIT: 16.11.2021 r. Zaktualizowano o podmioty uczestniczące w transporcie odpadów niebezpiecznych oraz kary za nieprzestrzeganie ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych.

Transport odpadów stanowi jeden z głównych elementów procedury związanej z gospodarowaniem odpadami. Polega na przemieszczaniu ich z miejsca gromadzenia do miejsca przetworzenia (unieszkodliwiania, składowania). Wszystkie kwestie transportu odpadów niebezpiecznych uregulowano w przepisach prawnych. Odpady niebezpieczne, bądź co do których może istnieć przypuszczenie, że zawierają składniki niebezpieczne, należy przewozić według ściśle określonych procedur, przy szczególnym dostosowaniu opakowań oraz środków transportu do transportowanych odpadów. Przewóz odpadów niebezpiecznych regulowany jest zgodnie z wytycznymi na podstawie art. 24 ustawy o odpadach (Dz. U. 2019 poz. 701) [1] oraz w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych wymagań dla transportu odpadów (Dz.U. 2016 poz. 1742)[2]. Odpady uznane za niebezpieczne na podstawie miejsca ich powstawania oznaczono w katalogu „*”, tym samym podkreślając ich specyficzną formę transportu oraz sposób postępowania, bowiem transport musi odbyć się w sposób uwzględniający właściwości chemiczne i fizyczne odpadów. Według art. 24 ust. 1 u. o. (Dz. U. 2019 poz. 701)[3] transport odpadów odbywa się zgodnie z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzi, w szczególności w sposób uwzględniający właściwości chemiczne i fizyczne odpadów, w tym stan skupienia, oraz zagrożenia, które mogą powodować odpady. Nie należy zapominać, że podmiot transportujący odpady musi spełniać szereg wymogów prawnych, przede wszystkim odpady nie mogą zagrażać środowisku. Środki transportu, w zależności od rodzaju przewożonych odpadów, należy odpowiednio przystosować i zabezpieczyć przed przedostaniem się odpadów do środowiska. Dodatkowo, odpady inne niż niebezpieczne mogą być transportowane jednocześnie z odpadami niebezpiecznymi, wyłącznie jeśli zostanie uniemożliwiony ich kontakt. Aby usługi transportu odpadów odbyły się zgodnie z przepisami prawa, wymagane jest uzyskanie stosownego zezwolenia od starosty. Należy złożyć wniosek, w którym m.in. konieczne jest szczegółowe określenie typu i rodzaju wykorzystywanego w tym celu pojazdu oraz jego wyposażenia. Decyzja zezwalająca na transport odpadów zawiera wyszczególnione kody i rodzaje odpadów, które podmiot może transportować zgodnie z prawem. Zezwolenie na transport odpadów jest wydawane na okres 10 lat. W przypadku braku takiego zezwolenia, nakładana jest kara w postaci grzywny (od 5 do 10 tysięcy złotych).

EDIT: 16.11.2021 r. Zaktualizowano o podmioty uczestniczące w transporcie odpadów niebezpiecznych oraz kary za nieprzestrzeganie ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych

Podmioty uczestniczące w transporcie odpadów niebezpiecznych

Umowa dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR) [5] określa kilka podmiotów, które biorą udział w procesie transportu. Nadawca, przewoźnik, odbiorca, załadowca, pakujący i rozładowca są uczestnikami, czyli osobami prowadzącymi działalność związaną z przewozem odpadów niebezpiecznych. Podmioty fizyczne zatrudnione przez uczestnika są osobami wyłącznie wykonującymi czynności na jego rzecz. Odpady nadane przez nadawcę są przygotowywane do transportu przez pakującego i załadowcę oraz przekazane przewoźnikowi. Po dotarciu do celu są one rozładowywane przez rozładowcę i wydane odbiorcy. Uczestnicy powinni podejmować niezbędne środki bezpieczeństwa zapobiegające zagrożeniom dla osób, mienia i środowiska. W tym celu umowa ADR nakłada na uczestników obowiązek wyznaczenia jednego lub więcej doradców do spraw bezpieczeństwa przewozu towarów niebezpiecznych. Powinni być oni odpowiedzialni za wspieranie działań zapobiegających zagrożeniom dla osób, mienia i środowiska, związanych z taką działalnością. W przypadku wystąpienia wypadku lub awarii uczestnik ma obowiązek powiadomienia zagrożonych osób, centrum powiadomienia ratunkowego lub jednostki ochrony przeciwpożarowej. Dokładne role uczestników przedstawione są w dziale 1.4 umowy ADR.

Kary za nieprzestrzeganie ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych

Inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego, funkcjonariusze policji, Straży Granicznej i Służby Celno-Skarbowej są upoważnieni do przeprowadzania kontroli na polskich drogach, parkingach i w miejscach prowadzenia działalności gospodarczej przez uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych w zakresie przewozu drogowego. W przypadku naruszenia wymogów przepisów o transporcie towarów niebezpiecznych uczestnikowi grozi kara, która nakładana jest w drodze decyzji administracyjnych. Karze podlega między innymi przewożenie towaru przez osobę nieuprawnioną, brak dokumentu przewozowego, nieuzyskanie świadectwa dopuszczenia pojazdu ADR lub nieodpowiednie oznakowanie i wyposażenie pojazdu. Wszystkie przewinienia, które podlegają karze pieniężnej wraz z wysokością kary, znajdują się w załączniku nr 1 do Ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2021 poz. 756) [6]. Każda z nich mieści się w zakresie 200 zł do 10 000 zł. Suma kar pieniężnych, która nałożona jest na jednego uczestnika podczas jednej kontroli drogowej, nie może przekroczyć 10 000 zł. W przypadku kontroli w podmiocie będącym uczestnikiem przewozu drogowego towarów niebezpiecznych maksymalna suma kar zależna jest od zatrudnionej liczby pracowników. Najsurowsza kara może osiągnąć nawet 40 000 zł. Jeśli istnieją dowody, że uczestnik przewozu nie miał wpływu na powstanie naruszenia, a naruszenie nastąpiło wskutek działania osób trzecich lub wskutek zdarzeń i okoliczności, którym podmiot nie mógł zapobiec lub jeśli uczestnik został ukarany przez inny uprawniony organ, nie nakłada się kary pieniężnej.

Transport odpadów płynnych

W pierwszej kolejności należy przeanalizować, czy transport odpadów płynnych będzie odbywał się w ramach transportu odpadów przynależących do kategorii niebezpiecznych np. odpady płynne, takie jak lakiery czy farby mogą zostać zakwalifikowane jako towary niebezpieczne. Aby transport odpadów niebezpiecznych odbył się zgodnie z przepisami prawa, należy najpierw uzyskać świadectwo dopuszczenia pojazdu ADR, które stanowi dokument potwierdzający spełnienie wymagań bezpiecznego przewozu towarów niebezpiecznych. Natomiast, jeśli odpadami płynnymi miałyby być nieczystości ciekłe, należy posłużyć się rozporządzeniem w sprawie wymagań dla pojazdów asenizacyjnych (Dz.U. 2002 nr 193 poz. 1617)[4]. Warto jednak wspomnieć, iż zgodnie z §4 wspomnianego rozporządzenia w pojazdach asenizacyjnych, zbiornik nie może być napełniany nieczystościami zawierającymi m.in. odpady stałe, odpady płynne niemieszające się z wodą, substancje palne i wybuchowe, których punkt zapłonu znajduje się poniżej 85°C oraz substancje żrące i toksyczne.

Transport odpadów niebezpiecznych, a system BDO

Wraz z utworzeniem w 2018 roku rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami, papierowe zezwolenia na transport odpadów przestały mieć znaczenie. W zamian przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie transportu odpadów muszą uzyskać wpis do ww. rejestru w terminie 6 miesięcy od dnia jego utworzenia – tj. do 24 lipca 2018 roku. Zatem, po otrzymaniu wpisu do rejestru nie będzie konieczności uzyskiwania zezwoleń na transport odpadów. Zezwolenia na transport odpadów wydawane na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. 2019 poz. 701), pozostają ważne do czasu uzyskania wpisu do rejestru BDO. Zgodnie z § 8 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 7 października 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla transportu odpadów (Dz.U. 2016 poz. 1742), usługę transportu należy dokonać wraz z dokumentem potwierdzającym rodzaj transportowanych odpadów oraz danymi podmiotu zlecającego transport. Każdorazowo należy stosować pojazdy dostosowane do charakteru transportowanych odpadów. Dodatkowo należy pamiętać o odpowiednim oznakowaniu pojazdu przewożącego odpady, bowiem zgodnie z § 9 w/w rozporządzenia, środki transportu odpadów oznacza się tablicą koloru białego, na której umieszcza się napis „ODPADY” naniesiony wielkimi literami koloru czarnego. Oznakowanie umieszcza się w widocznym miejscu z przodu środka transportu, na jego zewnętrznej powierzchni. Warto jednak nadmienić, że obowiązek ten nie odnosi się do podmiotów zwolnionych z obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów oraz w przypadku, gdy środkiem transportu transportuje się odpady inne niż niebezpieczne, w ilości nieprzekraczającej 100 kg (zgodnie z zapisem § 11 w/w rozporządzenia). Przepisy regulują również obowiązek posiadania odpowiedniego dokumentu podczas transportu odpadów. Natomiast, zgodnie z art. 69 pkt. 1a kierujący środkiem transportu, którym są transportowane odpady, jest obowiązany mieć w trakcie transportu potwierdzenie wygenerowane z bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami, umożliwiające weryfikację informacji zawartych w karcie przekazania odpadów ze stanem rzeczywistym. Podmiot, który uzyskał wpis do rejestru BDO może transportować wyłącznie odpady wyszczególnione w zezwoleniu, a następnie wprowadzone do rejestru BDO. Dodatkowo podmiot transportujący odpady zobowiązany jest do systemowego zakończenia procesu transportu odpadów, stanowiącego zakończenie obiegu odpadów. Może się zdarzyć sytuacja, że podmiot nie będzie miał obowiązku posiadania zezwolenia na transport odpadów. Dotyczy to sytuacji, w której podmiot transportuje wytworzone przez siebie odpady. 

Podsumowując, przed rozpoczęciem czynności transportowych odpadów niebezpiecznych należy szczegółowo przeanalizować wytyczne, aby transport odbył się zgodnie z przepisami prawa. Warto również pamiętać, że podmioty objęte obowiązkiem wpisu do rejestru BDO, zobowiązane są do złożenia wniosku w terminie 6 miesięcy od dnia utworzenia rejestru. Zatem, istotne jest, aby przedsiębiorcy, którzy chcą nadal prowadzić działalność w zakresie transportu odpadów uzyskały wpis do rejestru.


[1] Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach  (Dz. U. 2019 poz. 701)
http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20130000021/O/D20130021.pdf

[2] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 7 października 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla transportu odpadów (Dz.U. 2016 poz. 1742)
http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20160001742/O/D20161742.pdf

[3] art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach  (Dz. U. 2019 poz. 701) brzmi:
Transport odpadów odbywa się zgodnie z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzi, w szczególności w sposób uwzględniający właściwości chemiczne i fizyczne odpadów, w tym stan skupienia, oraz zagrożenia, które mogą powodować odpady, w tym zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach wydanych na podstawie ust. 7.

[4] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 listopada 2002 r. w sprawie wymagań dla pojazdów asenizacyjnych (Dz.U. 2002 nr 193 poz. 1617)
http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20021931617/O/D20021617.pdf

[5] Oświadczenie rządowe z dnia 15 lutego 2021 r. w sprawie wejścia w życie zmian do załączników A i B do Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz. U. 2021 poz. 874) [dostęp: 16-11-2021] https://dziennikustaw.gov.pl/DU/2021/874

[6] Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2021 poz. 756) [dostęp: 16-11-2021] http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20210000756/T/D20210756L.pdf

Komentarze do wpisu “Transport odpadów niebezpiecznych

  1. Planet Recycling

    Czy wytwórca odpadów może transportować własnym transportem wytworzone przez siebie odpady do przejmującego bez wpisu do BDO w dziale transportujący ?

    • koadm

      Zgodnie z zapisem umieszczonym w art. 51 ust. 2 pkt 4 Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U.2020 poz. 797), podmiot gospodarczy, który transportuje wytworzone przez siebie odpady, nie podlega wpisowi do rejestru BDO. Informacje o dokonanym transporcie we własnym zakresie należy umieścić w KPO.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Dlaczego warto nam zaufać?

Doświadczenie

Szkolenia, tworzone przez zespół ekspertów-praktyków

Proces od A do Zet

Szkolenia pokazują cały proces przebiegu postępowania administracyjnego

Wzory, kalkulatory i instruktaże

Dajemy Ci gotowe narzędzia do pracy

Materiały dostępne 24/7

Dzięki formie online możesz korzystać z materiałów w dowolnym czasie

Prosty przekaz

Zrozumiały, klarowny sposób przekazywania wiedzy na skomplikowane tematy

Pomoc w zrozumieniu przepisów

Pomagamy zrozumieć podstawy prawne i podnosimy kompetencje

Studium przypadku

Przykłady z życia wzięte - od najczęściej spotykanych po innowacyjne, niecodzienne

Analiza orzeczeń

Szczegółowo analizujemy orzeczenia sądów i akty prawne, aby najlepiej przygotować Cię do opracowania dokumentacji

Materiały publikowane w Bazie wiedzy Akademii Przemysłu i Środowiska, nie stanowią porad prawnych lub innego profesjonalnego doradztwa. Prowadzący www.przemyslisrodowisko.pl dokładają wszelkich starań, aby informacje zamieszczone w Bazie wiedzy Akademii Przemysłu i Środowiska były prawdziwe i rzetelne, jednakże nie ponoszą odpowiedzialności za wykorzystanie informacji publikowanych w Bazie wiedzy, w szczególności za szkody lub straty poniesione przez kogokolwiek wskutek jakiegokolwiek wykorzystania treści umieszczonych w Bazie wiedzy.

Wszelkie materiały umieszczone w Bazie wiedzy podlegają ochronie na podstawie przepisów prawa autorskiego oraz innych przepisów dotyczących ochrony własności intelektualnej. Nie dopuszcza się, bez wyraźniej, pisemnej zgody Akademii Przemysłu i Środowiska, kopiowania, redystrybucji, rozpowszechniania, udostępniania oraz wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie www.przemyslisrodowisko.pl i platformie szkoleniowej.