System gospodarowania odpadami w Polsce wymaga przeorganizowania i udoskonalenia. Państwa członkowskie UE zobowiązane są implementować do krajowych przepisów, wytyczne UE m.in. w zakresie gospodarki odpadami. Dyrektywy odpadowe Unii Europejskiej z 2018 r. (patrz załączniki w treści tego artykułu) skupiają się głównie na racjonalnym wykorzystaniu zasobów (w tym żywności), ograniczeniu powstawania odpadów, ponownym użyciu produktów oraz przeciwdziałaniu zaśmiecaniu środowiska naturalnego. Unia Europejska nakłada na państwa członkowskie wymogi dostosowawcze do ogólnych wytycznych środowiskowych. Niejako aktualizuje wymagania w ramach planów gospodarki odpadami m.in. poprzez wdrożenie nowych elementów takich jak rozwiązania dotyczące odpadów zawierających znaczne ilości surowców krytycznych oraz wytyczne dotyczące rocznych sprawozdań.
Najistotniejszą zmianą są przepisy odnoszące się do uszczegółowienia i ujednolicenia dla wszystkich państw unijnych metodyki obliczania osiągania celów w zakresie wymaganych poziomów recyklingu i przygotowania do ponownego użycia. Niezbędne będzie również wyodrębnienie w sprawozdawczości (a tym samym też w ewidencji odpadów) dodatkowych informacji niezbędnych do złożenia raportów do KE (np. dotyczących ponownego użycia produktów, przygotowania do ponownego użycia odpadów, recyklingu odpadów itp.) – zgodnie z zapisami oceny skutków regulacji Ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw z dnia 13 października 2020 r., numer pisma UC43.
Zobacz załącznik:
W Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2018/850 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów, nałożono obowiązki m.in.:
- zapewnienia, aby począwszy od 2030 r. wszystkie odpady nadające się do poddania recyklingowi lub innemu procesowi odzysku, w szczególności odpady komunalne, nie były przyjmowane na składowisko, z wyjątkiem odpadów, których składowanie daje wynik najlepszy dla środowiska;
- podjęcia środków niezbędnych do zagwarantowania, by do 2035 r. zmniejszyć ilość składowanych odpadów komunalnych do nie więcej niż 10 % całkowitej ilości (według masy) wytwarzanych odpadów komunalnych.
Zobacz załącznik:
W odpowiedzi na wytyczne UE, Ministerstwo Klimatu przygotowuje kolejną nowelizacje przepisów ustawy o odpadach. Resort oczekuje, że wprowadzone zmiany niejako przyczynią się do zmniejszenia ilości wytwarzanych odpadów oraz zapewnienia odpowiednio wysokiego poziomu recyklingu i wykorzystania produktów recyklingu jako źródła surowców.
Zaproponowane zmiany w projekcie ustawy powinny doprowadzić w szczególności do:
- zmniejszenia zużycia surowców pierwotnych, co oznacza pozostawienie większej ich ilości dla przyszłych pokoleń;
- większej dostępności i potencjalnie większego wykorzystania surowców wtórnych w produkcji towarów;
- ograniczenia wytwarzania odpadów ogółem i na mieszkańca oraz ograniczenia negatywnego oddziaływania odpadów na środowisko.
Zobacz załącznik:
Projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw – uzasadnienie
Proponowane zmiany, w ramach zapobiegania powstawaniu odpadów oraz planowania modyfikacji systemu gospodarki odpadami, będą wpływać na ograniczenie negatywnego wpływu odpadów na środowisko. Dodatkowo pozwoli to na bardziej racjonalne gospodarowanie zasobami w efekcie czego zmniejszy się zużycie surowców do produkcji, natomiast przedsiębiorstwa wprowadzając rozwiązania technologiczne staną się bardziej efektywne i przyjazne dla środowiska naturalnego.
Zobacz załącznik: