Czy typ kontroli wpływa na uprawnienia inspektorów ochrony środowiska?

Do kogo skierowane jest nagranie?

Nagranie „Czy typ kontroli wpływa na uprawnienia inspektorów ochrony środowiska” będzie przydatne dla:

• właścicieli i zarządzających zakładami, które kwalifikowanie są jako małe, średnie jaki i duże,
• osób odpowiedzialnych za kontakty z organami kontroli (WIOŚ, GIOŚ),

• pracowników wydziałów ochrony środowiska w przedsiębiorstwach,

• specjalistów ds. ochrony środowiska wspierających zakłady w prawidłowym działaniu,
• pracowników administracyjnych przygotowujących się do potencjalnych kontroli środowiskowych.

 Czego się dowiesz?

• Jakie są trzy typy kontroli przeprowadzanych przez Inspekcję Ochrony Środowiska?
• Jakie akty prawne regulują zasady kontroli środowiskowej?
• W jakich sytuacjach przedsiębiorca ma pełne prawa wynikające z ustawy Prawo przedsiębiorców, a kiedy są one ograniczone?

Co zyskasz?

• Zrozumiesz, dlaczego tak istotne jest ustalenie typu kontroli.
• Dowiesz się, czym różnią się poszczególne typy kontroli.

Podstawa prawna

W udostępnionym materiale powołujemy się na następujące normy prawne:

• Ustawa z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2024 r. poz. 425) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910770335/U/D19910335Lj.pdf
• Ustawa z dnia 21 lutego 2024 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2024 r. poz. 236, 1222, 1871, z 2025 r. poz. 222) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20240000236/U/D20240236Lj.pdf

Dla tych, co wolą przeczytać

Czy typ kontroli wpływa na uprawnienia inspektorów ochrony środowiska?

Istotne są tu dwie ustawy: o Inspekcji Ochrony Środowiska oraz Prawo przedsiębiorców.

Artykuł 9 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska wyróżnia trzy typy kontroli. Kontrole planowe, kontrole pozaplanowe na wniosek innego organu i kontrole interwencyjne:

1. Inspekcja Ochrony Środowiska prowadzi kontrole planowe i pozaplanowe.
1a. Kontrole planowe planuje się, uwzględniając potrzebę zapewnienia systematycznej oceny zagrożeń życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, w szczególności wynikających z działalności podmiotów korzystających ze środowiska, i ustala w planach kontroli.
1b. Do kontroli pozaplanowych zalicza się kontrole:
1) przeprowadzane na wniosek organów administracji publicznej lub podmiotów, o ile przepisy szczególne przewidują możliwość występowania z takim wnioskiem;
2) interwencyjne.
1c. Przez kontrole interwencyjne rozumie się kontrole przeprowadzane w związku z rozpatrywaniem skarg i interwencji dotyczących zanieczyszczenia środowiska lub podejrzenia wystąpienia takiego zanieczyszczenia, wystąpienia poważnych awarii lub w celu przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia.
1d. Kontrolę wykonują Główny Inspektor Ochrony Środowiska, wojewódzcy inspektorzy ochrony środowiska oraz upoważnieni przez nich inspektorzy Inspekcji Ochrony Środowiska, zwani dalej „inspektorami”.

Twoje prawa jako osoby kontrolowanej zależą od typu kontroli. W zależności od typu kontroli z Inspekcji Ochrony Środowiska przysługują Tobie większe lub mniejsze prawa wynikające z ustawy Prawo Przedsiębiorców. Inne obowiązki i uprawnienia ma bowiem przedsiębiorca w przypadku kontroli standardowej, a inne, gdy kontrola pojawia się niespodziewanie na wniosek innego organu albo w trybie interwencyjnym. Przy kontrolach planowych osoba kontrolowana ma pełne prawa wynikające z ustawy Prawo przedsiębiorców. Przy kontrolach pozaplanowych na wniosek innego organu tych praw tych jest mniej. Jeżeli ta kontrola dotyczy gospodarki odpadami, jeszcze mniej. Natomiast jeżeli jest to kontrola interwencyjna, osoba kontrolowana nie ma prawie żadnych praw. Dlatego tak istotne jest sprawdzenie, jakiego typu kontrola jest przeprowadzana w Twoim zakładzie. Zrozumienie, z jakim rodzajem kontroli ma się do czynienia ma kluczowe znaczenie dla pozycji prawnej oraz możliwości obrony interesu zakładu.

Warto obejrzeć również materiał, w którym mec. dr Marcin Kaźmierski omawia moment zakończenia kontroli tj. podpisanie protokołu pokontrolnego.