Do kogo skierowane jest nagranie?
Materiał „Wezwanie do uzupełnienia wniosku w postępowaniu administracyjnym?” będzie przydatny dla:
- kadry kierowniczej zakładów,
- osób zawodowo zajmujących się ochroną środowiska,
- przedstawicieli organów administracji,
- studentów studiów kierunkowych.
Co zyskasz?
- Wiedzę na temat interpretacji przepisów prawa, o których mówi Kodeks postępowania administracyjnego (art. 50 §1 oraz art. 64 §2).
- Wiedzę na temat sankcji i konsekwencji nieuzupełnienia braków we wnioskach.
- Dowiesz się, jaka jest różnica między brakiem formalnym, a brakiem merytorycznym.
- Wiedzę na temat okoliczności złożenia skargi na bezczynność organu.
Czego się dowiesz?
- Jak rozumieć przepisy prawa ujęte w zapisach art. 50 §1 oraz art. 64 §2 Kodeksu postępowania administracyjnego?
- Jaki jest termin na uzupełnienie braków formalnych we wniosku w postępowaniu administracyjnym?
- Co oznacza pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia?
- Jakie sankcje grożą za brak uzupełnienia braków formalnych?
- Jakie są konsekwencje nieuzupełnienia braków merytorycznych?
- Kiedy narażamy się na pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia?
- Kiedy można zastosować skargę na bezczynność organu?
Gdy aplikujemy o wydanie decyzji, gdy prowadzone jest postępowanie administracyjne, możemy otrzymać od organu wezwanie. Może być ono oparte na dwóch różnych podstawach prawnych zaczerpniętych z Kodeksu postępowania administracyjnego, a także wymaganiach wynikających z przepisów ustaw szczegółowych – ustawy Prawo ochrony środowiska czy ustawy o odpadach. W niniejszym szkoleniu precyzyjnie omówione zostały przepisy prawa zawarte w art. 50 §1 kpa oraz art. 64 §2 kpa stanowiące formalną podstawę prawną dla wezwania do uzupełnienia wniosku w postępowaniu administracyjnym. W obu przypadkach może zaistnieć zupełnie inny skutek nieuzupełnienia tudzież niewłaściwego niepełnego wykonania wezwania organu.
Zagadnienie omawia radca prawny dr Marcin Kaźmierski.
Podstawa prawna
W przygotowanym materiale powołujemy się na następujące podstawy prawne:
- Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. 2022 poz. 1301) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19600300168/U/D19600168Lj.pdf
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2022 r. poz. 1250) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20130000021/U/D20130021Lj.pdf
- Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2022 r. poz. 1504) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20010620627/U/D20010627Lj.pdff
Dla tych, co wolą przeczytać:
Gdy aplikujemy o jakąś decyzję, gdy prowadzone jest postępowanie administracyjne, możemy dostać od organu wezwanie. Owo wezwanie może być oparte na dwóch różnych podstawach z kodeksu postępowania administracyjnego (plus oczywiście wymagania wynikające z przepisów ustaw szczegółowych – ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach). Pierwsza podstawa to artykuł 50 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego, a druga to artykuł 64 § 2. Artykuł 64 służy do uzupełnienia braków formalnych, artykuł 50 do uzupełnień braków merytorycznych.
To rozróżnienie jest istotne, ponieważ każdy z tych przypadków może mieć inny skutek w przypadku nieuzupełnienia tudzież niewłaściwego, niepełnego wykonania wezwania.
Pierwszego trybu wezwania dotyczy artykuł 50, który mówi o tym, że „Organ administracji publicznej może wzywać osoby do udziału w podejmowanych czynnościach i do złożenia wyjaśnień lub zeznań osobiście, przez pełnomocnika, na piśmie, jeżeli jest to niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy lub dla wykonywania czynności urzędowych.”
Natomiast zgodnie z wezwaniem w trybie artykułu 64 § 2: „Jeżeli podanie nie spełnia innych wymagań ustalonych w przepisach prawa, należy wezwać wnoszącego do usunięcia braków w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż siedem dni, z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie podania bez rozpoznania.”
Uzupełnienia braków formalnych wniosku
Artykuł 64 § 2 dotyczy tylko braków formalnych podania, czyli takich braków, takich elementów wniosku, które są niezbędne i ta owa niezbędność wynika z mocy prawa. Jeżeli do wniosku nie zostaną dołączone obowiązkowe załączniki (jakimi są np. w przypadku ustawy o odpadach – zaświadczenie o niekaralności, a w przypadku decyzji środowiskowej – mapa ewidencyjna) lub jeżeli nasz wniosek nie będzie zawierał pewnych niezbędnych elementów (np. jeżeli, pozostając przy ustawie o odpadach, nie podamy informacji na temat proponowanego sposobu zabezpieczenia roszczeń i wysokości) – to jest to brak formalny. Jeżeli tych elementów wniosek nie zawiera, organ administracji publicznej musi wezwać stronę do uzupełnienia, do usunięcia braków formalnych podania w wyznaczonym terminie nie krótszym niż w terminie siedmiu dni. A więc, czy będzie to termin 7-, 14-, 60- czy 90-dniowy, to tak naprawdę wynika z woli organu. Na uzupełnienie lub usunięcie braków formalnych wniosku organ może wyznaczyć termin – co najmniej 7 dni. Co najmniej oznacza, że organ z własnej inicjatywy może ten termin wydłużyć. Nic nie stoi też na przeszkodzie, żeby organ wydłużył ten termin na wniosek wnoszącego podanie. Tylko proszę pamiętać, żeby organ mógł, trzeba dać organowi szansę, żeby mógł go rozpatrzeć. Nasz wniosek o przedłużenie terminu musi wpłynąć do organu przed upływem terminu do uzupełnień. Jeśli termin już minął, to organ nie ma czego przedłużać.
Nieusunięcie tych braków spowoduje, że organ pozostawi wniosek bez rozpatrzenia. Dzieje się tak nawet wtedy, gdy np. wezwanie miało 10 punktów, Państwo uzupełnili 8, a na 2 Państwo nie odpowiedzieli albo organ uznał, że na 2 Państwo nie odpowiedzieli w sposób właściwy, nadal wniosek ma braki formalne.
Co oznacza pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia? Innymi słowy – pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia jest równoznaczne z tym, jakby wniosek w ogóle nie został złożony. I to są bardzo mocne sankcje. Organy mają w przepisach prawa bardzo silne narzędzie, ale nie powinny go nadużywać.
Uzupełnienia braków merytorycznych wniosku
Może się zdarzyć, że organ nie zgadza się z podanymi przez wnoszącego podanie wyliczeniami. Wtedy nie wzywa do uzupełnienia braków formalnych, lecz każe uzupełnić albo wyjaśnić. Nie jest to brak formalny, bo te wartości zostały podane, choć być może błędnie w ocenie organu. Do wyjaśnienia ich nie służy artykuł 64 § 2, a wspomniany wcześniej artykuł 50, czyli ten, który uprawnia organ do wzywania do udziału i do składania wyjaśnień, jeżeli jest to niezbędne do rozstrzygnięcia sprawy. § 1 artykułu 50 nie zawiera żadnej sankcji, ograniczenia czasowego. Organ może, jeżeli nie odpowiemy w terminie 7 dni, rozpatrzyć decyzję w oparciu o posiadany materiał dowodowy. Jeżeli nie sprostamy terminowi, który organ zawrze w wezwaniu w trybie artykułu 50 § 1, to nie poniesiemy żadnych negatywnych sankcji. Konsekwencją może być oczywiście to, że organ rozpatrzy wniosek w oparciu o posiadany materiał dowodowy i odmówi, bo stwierdzi, że nie jest w stanie wydać decyzji, jednak nie ma sankcji pozostawienia bez rozpatrzenia.
Artykuł 64 służy do uzupełnienia braków formalnych podania, artykuł 50 do uzupełnień braków merytorycznych. Obowiązkiem organu, w pierwszej kolejności, jest ocenienie czy wniosek spełnia wszystkie wymagania formalne. Jeżeli wszystkie wymagania formalne są spełnione, to organ wszczyna postępowanie, które jest inicjowane przez stronę. A jeżeli były braki formalne, zgodnie z wyrocznią prawa należy wezwać wnoszącego do usunięcia braków formalnych. Jeżeli zostaną one uzupełnione, to datą wszczęcia jest data złożenia wniosku przed uzupełnieniem. Natomiast do wszelkich innych wątpliwości organ stosuje później artykuł 50. Nadużyciem prawa jest wzywanie do wyjaśnień merytorycznych, ale z przywołaniem artykułu 64 § 2, ponieważ zlekceważenie przez wnioskodawcę tego zgłoszenia (wynikające np. z braku zgody) skutkuje sankcją w postaci braku rozpatrzenia, z jednoczesnym brakiem możliwości odwołania się. W takim przypadku można zastosować środek prawny, jakim jest skarga na bezczynność organu i poprzez uznanie, że organ pozostaje w zwłoce skierować sprawę do samorządowego kolegium odwoławczego, jeżeli jest właściwym organem drugiej instancji ministerstwa. Można też skierować ponaglenie i wtedy organ drugiej instancji oceni, czy brak formalny faktycznie wystąpił czy był pozorny, a organ nadużył swojego prawa.
