Problematyka ścieków przemysłowych generuje szereg pytań. Z jednej strony to pytanie główne o konsekwencje niedopełnienia obowiązku – co grozi za brak pozwolenia wodnoprawnego w sytuacjach, w których jest ono wymagane, kiedy nie wolno odprowadzać ścieków przemysłowych bez właściwego pozwolenia, jakie są możliwe kary i komu zostaną one nałożone? Jednak nie mniej ważnymi kwestiami jest sama istota tych ścieków. Warto być świadomym tego, w jakich sytuacjach należy spełnić obowiązek uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Warto wiedzieć, czym są ścieki przemysłowe i czy wszystkie wymagają pozwolenia wodnoprawnego.
Czym są ścieki przemysłowe?
Zgodnie z definicją wskazaną w art. 16 pkt 64 ustawy Prawo wodne (dalej pw.) [1], ściekami przemysłowymi są ścieki niebędące ściekami bytowymi albo wodami opadowymi lub roztopowymi, powstałe w związku z prowadzoną działalnością handlową, przemysłową, składową, transportową lub usługową, a także będące ich mieszaniną ze ściekami innego podmiotu, wprowadzane do urządzeń kanalizacyjnych tego zakładu. Również mieszanina ścieków bytowych i przemysłowych stanowi ścieki przemysłowe.
Stosownie do art. 100 pw. [2], zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 28 czerwca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (dalej: rozporządzenie) określono substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska, których obecność w ściekach przemysłowych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego [3]. Przy wprowadzaniu ścieków tego typu należy pamiętać o tym, że o wydanie pozwolenia wodnoprawnego należy się ubiegać bez względu na ilości tych substancji w ściekach, wystarczy że stwierdzono ich obecność.
Szczególne korzystanie z wód
Odprowadzanie ścieków przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych to rodzaj szczególnego korzystania z wód. To takie korzystanie, które wykracza poza korzystanie powszechne, zdefiniowane w art. 32 ust. 2 pw. [4] oraz zwykłe korzystanie określone w art. 33 ust. 4 pkt 1 i 2 pw. [5]. W rozumieniu art. 34 pw. [6] obejmuje ono m.in. wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych będących własnością innych podmiotów ścieków przemysłowych zawierających substancje szkodliwe określone w załączniku do rozporządzenia [3].
Pozwolenia wodnoprawne są wymagane przy odprowadzaniu takich ścieków do urządzeń kanalizacyjnych. Reguluje to jedna z bezpośrednich przesłanek wskazanych w art. 389 pw. [7].
Z uwagi na fakt, że istotna w kwalifikacji ścieków jest zawartość substancji niebezpiecznych, szczególnie szkodliwych dla środowiska, należy przeprowadzić badania odprowadzanych ścieków i określić, czy w ich składzie występują substancje wymienione w rozporządzeniu. Istotny jest również zakres akredytacji laboratorium i fakt, czy przeprowadzona analiza może być podstawą do ustalenia, czy rzeczywiście poszczególne substancje są obecne w ściekach przemysłowych.
Należy również zaznaczyć, że sposób odprowadzania ścieków przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych, w tym obowiązujące wymagania w zakresie koniecznych do uzyskania uprawnień lub sposoby prowadzenia gospodarki ściekowej, reguluje ustawa Prawo wodne (dalej pw.), nie zaś ustawa Prawo Ochrony Środowiska (dalej p.o.ś.) [8]. W związku z tym, że odprowadzanie ścieków przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych nie stanowi korzystania ze środowiska, które wskazano w art. 4 p.o.ś. [9], to nie obowiązują odpowiedzialność i sankcje określone w p.o.ś.
Wprowadzanie ścieków bez pozwolenia – możliwe konsekwencje
Gospodarowanie wodami polegające na korzystaniu z wód lub wykorzystywaniu urządzeń wodnych bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego bądź niezgodnie z obowiązującym pozwoleniem może podlegać karze aresztu lub grzywny. Kwestie te definiuje art. 476 p.w. [10]. Sankcjonowanie kar nie odnosi się jednak do zakładu, na terenie którego doszło do działalności niezgodnej z obowiązującymi przepisami prawa, lecz do osoby, która nie dopełni w zakładzie obowiązków związanych z uzyskaniem pozwolenia wodnoprawnego lub nadzorem nad działalnością zgodnie z pozwoleniem.
Poniżej wskazano zakres i definicje kar:
1) Kara aresztu, zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (dalej kw.) trwa najkrócej 5, a najdłużej 30 dni i może zostać wyznaczona wyłącznie w dniach [11].
2) Kara ograniczenia wolności definiowana jest wedle art. 20 §1 kodeksu wykroczeń i trwa 1 miesiąc [12].
3) Kara grzywny określona została w art. 24 § 1 i wynosi ona w przedmiotowym przypadku od 20 do 5000 zł [13]. Należy mieć jednak na uwadze, że zgodnie z art. 24 §3 wysokość grzywny powinna być uzależniona od dochodów, warunków osobistych i rodzinnych, stosunków majątkowych i możliwości zarobkowych [14].
Bez względu na powyższe, wprowadzanie substancji szkodliwych dla środowiska wodnego i nielegalne wprowadzanie tych substancji może stanowić przestępstwo przeciwko środowisku wskazane w art. 182 Ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny [15]. Konsekwencje tego są bardziej restrykcyjne, gdyż wówczas możliwa jest kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Przestępstwa przeciwko środowisku z art. 182 zostały szerzej opisane w artykule: https://przemyslisrodowisko.pl/przestepstwa-przeciwko-srodowisku/.
Przedawnienia
Kary odnoszące się do prowadzenia działalności bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego lub wbrew zapisom takiego pozwolenia mogą ulec przedawnieniu w określonych ustawowo przypadkach. W ślad za informacją wskazaną w art. 45 § 1 kw. [16] karalność wykroczenia ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok, a jeśli w tym okresie wszczęto postępowanie, karalność wykroczenia ustaje z upływem 2 lat od zakończenia tego okresu. Ponadto, zgodnie z informacją wskazaną w art. 45 § 3 kw. [17] orzeczona kara lub środek karny nie podlega wykonaniu, jeżeli od daty uprawomocnienia się rozstrzygnięcia upłynęły 3 lata.
Przedawnieniu podlega również administracyjna kara pieniężna. W nawiązaniu do art. 189g. § 1 Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego [18], administracyjna kara pieniężna nie może zostać nałożona, jeśli upłynęło pięć lat od naruszenia prawa albo wystąpienia skutków jego naruszenia.
Podsumowanie
Zakład nie ponosi bezpośrednio konsekwencji w przypadku niedopełnienia obowiązków w zakresie uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (lub prowadzenia działalności niezgodnie z posiadanym pozwoleniem wodnoprawnym). Zgodnie z prawem, w takim przypadku ewentualne konsekwencje ponosi osoba odpowiedzialna, która dopuściła się wprowadzania ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska do urządzeń kanalizacyjnych innego podmiotu.
PYTANIE – KONKRETNA ODPOWIEDŹ!
Pozwolenie wodnoprawne – jaka jest kara za jego brak?
Gospodarowanie wodami polegające na wykorzystywaniu urządzeń wodnych bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego bądź niezgodnie z obowiązującym pozwoleniem może podlegać karze aresztu, pozbawienia wolności lub grzywny. Kwestie te definiuje podstawa prawna – art. 476 Ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne [10]. Sankcjonowanie kar nie odnosi się jednak do zakładu, na terenie którego doszło do działalności niezgodnej z obowiązującymi przepisami prawa, lecz do osoby, która nie dopełni obowiązków związanych z uzyskaniem pozwolenia wodnoprawnego lub nadzorem nad działalnością zgodnie z pozwoleniem.
Poniżej wskazano zakres i definicje kar:
1) Kara aresztu, zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (dalej kodeks wykroczeń) trwa najkrócej 5, a najdłużej 30 dni i może zostać wyznaczona wyłącznie w dniach [11].
2) Kara ograniczenia wolności definiowana jest wedle art. 20 §1 kodeksu wykroczeń i trwa 1 miesiąc [12].
3) Kara grzywny określona została w art. 24 § 1 i wynosi ona w przedmiotowym przypadku od 20 do 5000 zł [13]. Należy mieć jednak na uwadze, iż zgodnie z art. 24 §3 wysokość grzywny powinna być uzależniona od dochodów, warunków osobistych i rodzinnych, stosunków majątkowych i możliwości zarobkowych [14].
Kiedy należy uzyskać pozwolenie wodnoprawne na zrzut ścieków przemysłowych?
Ściekami przemysłowymi są ścieki niebędące ściekami bytowymi albo wodami opadowymi lub roztopowymi, powstałe w związku z prowadzoną przez zakład działalnością handlową, przemysłową, składową, transportową lub usługową, a także będące ich mieszaniną ze ściekami innego podmiotu, odprowadzane urządzeniami kanalizacyjnymi tego zakładu. Również mieszanina ścieków bytowych i przemysłowych stanowi ścieki przemysłowe.
Pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie ścieków przemysłowych jest niezbędne, gdy odprowadzane ścieki przemysłowe zawierają substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska, które zostały wskazane w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 28 czerwca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego [3]. Przy czym już sama obecność tych substancji w ściekach przemysłowych wymaga uzyskania pozwolenia, niezależnie od ich ilości.
Co grozi za nielegalne odprowadzanie ścieków?
Nielegalne odprowadzanie ścieków wpisuje się w definicję gospodarowania wodami bez wymaganej zgody wodnoprawnej.
Ewentualne sankcje za nielegalne odprowadzanie ścieków zostały wskazane w art. 476 Ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne [10] i są to następujące:
1) Kara aresztu, zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń trwa najkrócej 5, a najdłużej 30 dni i może zostać wyznaczona wyłącznie w dniach [11].
2) Kara ograniczenia wolności definiowana jest wedle art. 20 §1 kodeksu wykroczeń i trwa 1 miesiąc [12].
3) Kara grzywny określona została w art. 24 § 1 i wynosi w przedmiotowym przypadku od 20 do 5000 zł [13]. Należy mieć jednak na uwadze, że zgodnie z art. 24 §3 wysokość grzywny powinna być uzależniona od dochodów, warunków osobistych i rodzinnych, stosunków majątkowych i możliwości zarobkowych [14].
Wyżej wskazane sankcje nie odnoszą się do zakładu, na terenie którego doszło do działalności niezgodnej z obowiązującymi przepisami prawa, lecz do osoby, która nie dopełni obowiązków w zakładzie, związanych z uzyskaniem pozwolenia wodnoprawnego lub nadzorem nad działalnością zgodnie z pozwoleniem.
[1] Art. 16 pkt 64 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne brzmi:
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
64) ściekach przemysłowych – rozumie się przez to ścieki niebędące ściekami bytowymi albo wodami opadowymi lub roztopowymi, powstałe w związku z prowadzoną przez zakład działalnością handlową, przemysłową, składową, transportową lub usługową, a także będące ich mieszaniną ze ściekami innego podmiotu, odprowadzane urządzeniami kanalizacyjnymi tego zakładu;
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230001478/U/D20231478Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[2] Art. 100 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne brzmi:
1. Minister właściwy do spraw gospodarki wodnej określi, w drodze rozporządzenia, substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego.
2. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw gospodarki wodnej będzie się kierował:
1) potrzebą zapobiegania zagrożeniu dla zdrowia i życia ludzi, powodowanego wprowadzaniem do kanalizacji substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego;
2) podatnością substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego na mechaniczno-biologiczne procesy oczyszczania;
3) koniecznością redukcji substancji szczególnie szkodliwych w miejscu ich powstawania, gdy nie jest możliwe ich usunięcie w mechaniczno-biologicznych procesach oczyszczania.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230001478/U/D20231478Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[3] Załącznik do Rozporządzenia Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 28 czerwca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego brzmi:
SUBSTANCJE SZCZEGÓLNIE SZKODLIWE DLA ŚRODOWISKA WODNEGO, KTÓRYCH WPROWADZANIE W ŚCIEKACH PRZEMYSŁOWYCH DO URZĄDZEŃ KANALIZACYJNYCH WYMAGA UZYSKANIA POZWOLENIA WODNOPRAWNEGO
1) aldryna (C12H8Cl6);
2) antymon;
3) arsen;
4) azot amonowy;
5) azot azotynowy;
6) bar;
7) beryl;
8) bor;
9) chrom ogólny;
10) chrom sześciowartościowy;
11) cyjanki wolne i cyjanki związane;
12) cyna;
13) cynk;
14) 1,2-dichloroetan (EDC);
15) dieldryna (C12H8Cl6O);
16) dioksyny;
17) dichloro-difenylo-trichloroetan (DDT);
18) endryna (C12H8Cl6O);
19) fenole lotne (indeks fenolowy);
20) fluorki;
21) fosfor i związki fosforu oznaczone jako fosfor ogólny;
22) furany;
23) heksachlorobenzen (HCB);
24) heksachlorobutadien (HCBD);
25) heksachlorocykloheksan (HCH);
26) izodryna (C12H8Cl6);
27) kadm (Cd);
28) kobalt;
29) miedź;
30) molibden;
31) nikiel;
32) ołów;
33) pentachlorofenol (PCP) (2,3,4,5,6-pięciochloro-1-hydroksybenzen) i jego sole;
34) polichlorowane bifenyle (PCB);
35) polichlorowane trifenyle (PCT);
36) rtęć (Hg);
37) selen;
38) srebro;
39) tal;
40) tetrachlorometan (czterochlorek węgla) (CCl4);
41) tetrachloroetylen (nadchloroetylen) (PER);
42) trichlorobenzen (TCB);
43) trichloroetylen (TRI);
44) trichlorometan (chloroform) (CHCl3);
45) tytan;
46) wanad;
47) węglowodory ropopochodne.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20190001220/O/D20191220.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[4] Art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne brzmi:
Powszechne korzystanie z wód służy do zaspokajania potrzeb osobistych, gospodarstwa domowego lub rolnego, bez stosowania specjalnych urządzeń technicznych, a także do wypoczynku, uprawiania turystyki, sportów wodnych oraz, na zasadach określonych w przepisach odrębnych, amatorskiego połowu ryb.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230001478/U/D20231478Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[5] Art. 33 ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne brzmi:
Zwykłe korzystanie z wód obejmuje:
1) pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych w ilości średniorocznie nieprzekraczającej 5 m3 na dobę;
2) wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi w ilości nieprzekraczającej łącznie 5 m3 na dobę.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230001478/U/D20231478Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[6] Art. 34 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne brzmi:
Szczególnym korzystaniem z wód jest korzystanie z wód wykraczające poza powszechne korzystanie z wód oraz zwykłe korzystanie z wód, obejmujące:
1) odwadnianie gruntów i upraw;
2) użytkowanie wody znajdującej się w stawach i rowach;
3) wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych będących własnością innych podmiotów ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego określone w przepisach wydanych na podstawie art. 100 ust. 1;
4) wykonywanie na nieruchomości o powierzchni powyżej 3500 m2 robót lub obiektów budowlanych trwale związanych z gruntem, mających wpływ na zmniejszenie naturalnej retencji terenowej przez wyłączenie więcej niż 70% powierzchni nieruchomości z powierzchni biologicznie czynnej na obszarach nieujętych w systemy kanalizacji otwartej lub zamkniętej;
5) rybackie korzystanie ze śródlądowych wód powierzchniowych;
6) wykorzystywanie wód do celów żeglugi oraz spławu;
7) przerzuty wód oraz sztuczne zasilanie wód podziemnych;
8) wydobywanie z wód powierzchniowych, w tym z morskich wód wewnętrznych wraz z wodami wewnętrznymi Zatoki Gdańskiej oraz wód morza terytorialnego, kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów, a także wycinanie roślin z wód lub brzegu;
9) (uchylony)
10) chów ryb w sadzach;
11) zapewnienie wody dla funkcjonowania urządzeń umożliwiających migrację ryb;
12) korzystanie z wód do nawadniania gruntów lub upraw, a także na potrzeby działalności rolniczej w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 333), w ilości większej niż średniorocznie 5 m3 na dobę;
13) korzystanie z wód na potrzeby działalności gospodarczej, innej niż działalność rolnicza w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym;
14) rolnicze wykorzystanie ścieków, jeżeli ich łączna ilość jest większa niż 5 m3 na dobę;
15) chów lub hodowlę ryb oraz innych organizmów wodnych w sztucznych zbiornikach wodnych usytuowanych na wodach płynących, przeznaczonych na te cele.
16) (uchylony)
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230001478/U/D20231478Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[7] Art. 389 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne brzmi:
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pozwolenie wodnoprawne jest wymagane na:
1) usługi wodne;
2) szczególne korzystanie z wód;
3) długotrwałe obniżenie poziomu zwierciadła wody podziemnej;
4) rekultywację wód powierzchniowych lub wód podziemnych;
5) wprowadzanie do wód powierzchniowych substancji hamujących rozwój glonów;
6) wykonanie urządzeń wodnych;
7) regulację wód, zabudowę potoków górskich oraz kształtowanie nowych koryt cieków naturalnych;
8) zmianę ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód, mającą wpływ na warunki przepływu wód;
9) prowadzenie przez wody powierzchniowe płynące oraz przez wały przeciwpowodziowe obiektów mostowych, rurociągów, przewodów w rurociągach osłonowych lub przepustów;
10) prowadzenie przez śródlądowe drogi wodne oraz przez wały przeciwpowodziowe napowietrznych linii energetycznych i telekomunikacyjnych.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230001478/U/D20231478Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[8] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20220002556/U/D20222556Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[9] Art. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska brzmi:
1. Powszechne korzystanie ze środowiska przysługuje z mocy ustawy każdemu i obejmuje korzystanie ze środowiska, bez użycia instalacji, w celu zaspokojenia potrzeb osobistych oraz gospodarstwa domowego, w tym wypoczynku oraz uprawiania sportu, w zakresie:
1) wprowadzania do środowiska substancji lub energii;
2) innych niż wymienione w pkt 1 rodzajów powszechnego korzystania z wód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne.
2. Korzystanie ze środowiska wykraczające poza ramy korzystania powszechnego może być, w drodze ustawy, obwarowane obowiązkiem uzyskania pozwolenia, ustalającego w szczególności zakres i warunki tego korzystania, wydanego przez właściwy organ ochrony środowiska.
3. Zwykłym korzystaniem ze środowiska jest takie korzystanie wykraczające poza ramy korzystania powszechnego, co do którego ustawa nie wprowadza obowiązku uzyskania pozwolenia, oraz zwykłe korzystanie z wody w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo wodne.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20220002556/U/D20222556Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[10] Art. 476 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne brzmi:
1. Kto bez wymaganej zgody wodnoprawnej albo z przekroczeniem warunków określonych w pozwoleniu wodnoprawnym korzysta z wód lub wykonuje urządzenia wodne albo inne czynności wymagające pozwolenia wodnoprawnego
– podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
2. Tej samej karze podlega, kto nie wykonuje obowiązków określonych w decyzji stwierdzającej wygaśnięcie lub cofnięcie pozwolenia wodnoprawnego.
3. Nie popełnia wykroczenia, o którym mowa w ust. 1 i 2, kto wykorzystuje wody na potrzeby wytwarzania energii elektrycznej na polecenie operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub operatora systemu połączonego elektroenergetycznego w celu usunięcia zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, jeżeli wykorzystanie tej wody nastąpiło w rozmiarze i w czasie niezbędnym do usunięcia tego zagrożenia.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230001478/U/D20231478Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[11] Art. 19 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń brzmi:
Kara aresztu trwa najkrócej 5, najdłużej 30 dni; wymierza się ją w dniach.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19710120114/U/D19710114Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[12] Art. 20 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń brzmi:
Kara ograniczenia wolności trwa 1 miesiąc.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19710120114/U/D19710114Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[13] Art. 24 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń brzmi:
Grzywnę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 złotych, chyba że ustawa stanowi inaczej.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19710120114/U/D19710114Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[14] Art. 24 § 3 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń brzmi:
Wymierzając grzywnę, bierze się pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste i rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19710120114/U/D19710114Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[15] Art. 182 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny brzmi:
§ 1. Kto zanieczyszcza wodę, powietrze lub powierzchnię ziemi substancją albo promieniowaniem jonizującym w takiej ilości lub w takiej postaci, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
§ 2. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.
§ 3. Jeżeli czyn określony w § 1 został popełniony w związku z eksploatacją instalacji działającej w ramach zakładu, w zakresie korzystania ze środowiska, na które wymagane jest pozwolenie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
§ 4. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 3 działa nieumyślnie, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970880553/U/D19970553Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[16] Art. 45 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń brzmi:
Karalność wykroczenia ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok; jeżeli w tym okresie wszczęto postępowanie, karalność wykroczenia ustaje z upływem 2 lat od zakończenia tego okresu.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19710120114/U/D19710114Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[17] Art. 45 § 3 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń brzmi:
Orzeczona kara lub środek karny nie podlega wykonaniu, jeżeli od daty uprawomocnienia się rozstrzygnięcia upłynęły 3 lata.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19710120114/U/D19710114Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
[18] Art. 189g. § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego brzmi:
Administracyjna kara pieniężna nie może zostać nałożona, jeżeli upłynęło pięć lat od dnia naruszenia prawa albo wystąpienia skutków naruszenia prawa.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19600300168/U/D19600168Lj.pdf [dostęp: 25-10-2023]
