Do kogo skierowane jest nagranie?
Materiał „Czym jest postępowanie kompensacyjne w zakresie emisji do powietrza?” będzie przydatny dla:
- podmiotu planującego budowę nowej instalacji lub realizującego budowę nowej instalacji
- podmiotu planującego przeprowadzenie istotnych zmian w istniejącej instalacji lub realizującego istotne zmiany w instalacji istniejącej
- inwestorów planujących przeprowadzenie postępowania kompensacyjnego,
- inwestorów chcących poprawić standard jakości powietrza,
- podmiotów ubiegających się o dotacje unijne,
- organów administracji publicznych wydających pozwolenia oraz zajmujących się postępowaniem kompensacyjnym,
- osób fizycznych planujących zostać uczestnikiem postępowania kompensacyjnego.
Co zyskasz?
- Zrozumiesz cel oraz przebieg postępowania kompensacyjnego.
- Poznasz wszystkie niezbędne elementy postępowania kompensacyjnego.
- Uzyskasz wiedzę, która pomoże Tobie zaplanować inwestycję.
Czego się dowiesz?
- Czym są postępowania kompensacyjne?
- Na czym polega przeprowadzenie postępowania kompensacyjnego?
- W jakich sytuacjach należy przeprowadzić postępowanie kompensacyjne?
- Jak przebiega wszczęcie postępowania kompensacyjnego?
- Kto może być uczestnikiem postępowania kompensacyjnego?
- Kiedy postanowienie wydane w wyniku postępowania kompensacyjnego staje się wykonalne?
- Jakie dokumenty należy złożyć w celu przeprowadzenia postępowania kompensacyjnego?
- W jakich sytuacjach standardy jakości powietrza warunkują wszczęcie postępowania kompensacyjnego?
W materiale tym dr Marcin Kaźmierski omawia art. 225-229 ustawy Prawo ochrony środowiska (dalej zwana P.o.ś.), dotyczące postępowania kompensacyjnego. Budowa nowej instalacji lub istotna zmiana instalacji istniejącej może wiązać się z, w zależności od wyników corocznej analizy dokonywanej zgodnie z art. 89 P.o.ś., przez Głównego Inspektora Ochrony Środowisk, obligatoryjnym przeprowadzeniem postępowania kompensacyjnego w celu ochrony środowiska i poprawy jakości powietrza. W dalszym postępowaniu organ bierze pod uwagę poziom substancji wprowadzanej do powietrza, ilości gazów i pyłów oraz przekroczenie standardów jakości powietrza na danym terenie. Dlatego wiedza o tym, czym jest postępowanie kompensacyjne i jakie inne decyzje warunkuje jest wiedzą niezbędną dla każdego inwestora nowo budowanej instalacji oraz planującego rozbudowę istniejącej. Postępowanie kompensacyjne w sposób istotny wpływa na proces planowania i realizacji inwestycji, dlatego też warto wyposażyć się w odpowiednie informacje przed podjęciem pierwszych kroków.
Zagadnienie omawia radca prawny dr Marcin Kaźmierski.
Podstawa prawna
W materiale powołujemy się na następującą podstawę prawną:
- Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2024 r. poz. 54) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20010620627/U/D20010627Lj.pdf
Dla tych, co wolą przeczytać:
Czym jest postępowanie kompensacyjne w zakresie emisji do powietrza?
W obliczu zwiększającego się zanieczyszczenia powietrza a jednocześnie dynamicznego rozwoju biznesu i przemysłu stworzono w zakresie emisji do powietrza pojęcie i procedurę przeprowadzenia postępowania kompensacyjnego. To przepisy istniejące już od 2001 roku i uregulowane w art. 225-229 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Celem tego działania jest poprawa jakości powietrza przy jednoczesnym rozwoju przemysłu.
Kiedy jest ono niezbędne?
Do 30 kwietnia każdego roku Główny Inspektor Ochrony Środowiska, po zapoznaniu się z wynikami badań prowadzonych na obszarze gminy, dokonuje oceny poziomów substancji w powietrzu za rok poprzedni. Jeśli na danym obszarze stwierdzone zostanie przekroczenie dopuszczalnych poziomów substancji wprowadzanych do powietrza i naruszenia standardów jakości powietrza, to aby uzyskać w danej strefie pozwolenie emisyjne lub zintegrowane albo dokonać zmiany w istniejącym pozwoleniu, niezbędne będzie przeprowadzenie postępowania kompensacyjnego.
Co to oznacza w praktyce dla inwestora? Aby zaistniała potrzeba przeprowadzenia postępowania kompensacyjnego niezbędne jest spełnienie dwóch warunków:
1) Instalacja nowa LUB instalacja istotnie zmieniona w rozumieniu definicji z art. 3 P.o.ś. LUB istotnie zmieniona w rozumieniu przepisów dotyczących pozwolenia zintegrowanego (gdy zmiana ta dotyczy parametru charakteryzującego tą instalację).
2) Teren z przekroczonymi standardami jakości powietrza.
Zaistnienie drugiego z czynników powoduje, że inwestor idący do organu po zaświadczenie o stanie zanieczyszczenia powietrza (tzw. tło), otrzymuje zaświadczenie, z którego wynika, że tło jest wysycone. W takiej sytuacji złożenie wniosku o nowe pozwolenie emisyjne LUB zmianę pozwolenia emisyjnego skutkuje tym, że organ nakazuje inwestorowi złożenie wniosku o postępowanie kompensacyjne.
WAŻNE
Postępowanie kompensacyjne jest postępowaniem na wniosek, nie zainicjuje go więc z urzędu organ. Wszczęcie postępowania kompensacyjnego następuje dopiero wtedy, gdy do organu wpływa wniosek od inwestora.
Postępowanie kompensacyjne, czyli…
Planując nową instalację LUB istotnie zmieniając instalację istniejącą na terenie o przekroczonych poziomach dopuszczalnych, należy doprowadzić do obniżenia emisji z innych instalacji usytuowanych na danym obszarze LUB ze źródeł spalania paliw stałych eksploatowanych w ramach zwykłego korzystania ze środowiska przez osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami. Art. 255 ust. 1a ustawy Prawo ochrony środowiska mówi o tym, że jeżeli istotna zmiana związana jest z instalacją IPCC (wymagającą pozwolenia zintegrowanego), to redukcja może zajść w samej tej instalacji.
Redukcja powinna być o co najmniej 30% wyższa niż planowana emisja z nowej lub istotnie zmienionej instalacji, co oznacza, że ma ona wynieść 130% emisji planowanej.
Redukcja emisji z instalacji spalania paliw stałych eksploatowanych w ramach normalnego użytkowania przez osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami ma określony sposób realizacji i polega na sfinansowaniu trwałej likwidacji instalacji przez podmiot planujący inwestycję.
Uczestnicy postępowania kompensacyjnego
Inwestor chcący przeprowadzić postępowanie kompensacyjne musi zapewnić redukcję emisji w wielkości określonej przepisami z innej instalacji na terenie gminy bądź, za zgodą organu prowadzącego postępowanie, na terenie gminy sąsiadującej. Przyjmuje się w literaturze tematu, że owa zgoda na to, aby redukcja ilości substancji wprowadzanych do powietrza odbyła się w gminie sąsiadującej winna zostać wyrażona w postanowieniu.
Uczestnikiem postępowania może być inny podmiot prowadzący instalację LUB osoba fizyczna niebędąca przedsiębiorcą wprowadzająca do powietrza substancje powstające w wyniku spalania paliw stałych w instalacji eksploatowanej w ramach zwykłego korzystania ze środowiska. Warunkiem uczestniczenia w postępowaniu kompensacyjnym jest wyrażenie zgody na redukcję.
Niezbędne dokumenty
Wraz z wnioskiem o postępowanie kompensacyjne, zgodnie z art. 228, należy złożyć:
– wniosek o wydanie pozwolenia na wprowadzanie do powietrza gazów lub pyłów
– zgody uczestników biorących udział w przeprowadzeniu postępowania kompensacyjnego
– obliczenia redukcji ilości substancji – rozliczenie łącznej redukcji emisji substancji dotyczące wszystkich instalacji objętych postępowaniem kompensacyjnym.
Czym się kończy postępowanie kompensacyjne?
W wyniku przeprowadzenia postępowania kompensacyjnego następuje wydanie pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza dla instalacji nowo zbudowanej lub zmienionej w sposób istotny. Jednak co istotne – pozwolenie to nie jest wykonalne i nie wystarczy samo wydanie takiej decyzji. Zgodnie z art. 229 P.o.ś. decyzja staje się wykonalna nie wcześniej niż od dnia, w którym:
1) Ostateczna staje się decyzja ograniczająca pozwolenie na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza z instalacji, która brała udział w postępowaniu, czyli została zmieniona i stała się ostateczną decyzja na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza dla tych instalacji, na które w postępowaniu mieliśmy zgody na redukcję.
2) Ostateczna staje się decyzja związana z tymi instalacjami, które podlegają pod zgłoszenie (art. 154 P.o.ś).
3) W przypadku, gdy uczestnikiem postępowania jest osoba fizyczna niebędąca przedsiębiorcą, u której dokonano trwałej likwidacji instalacji spalania paliwa stałego eksploatowanego w ramach zwykłego korzystania ze środowiska, pozwolenie stanie się wykonalne, gdy redukcja ta zostanie potwierdzona przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w zaświadczeniu wydanym na wniosek podmiotu planującego budowę nowej LUB dokonanie istotnych zmian istniejącej instalacji.
4) Nastąpi trwała likwidacja instalacji w przypadku, gdy innymi instalacjami, o których mowa w art. 225 ust. 1, są inne niż wymienione w pkt 3 instalacje niewymagające pozwolenia, które nie będą eksploatowane po dokonaniu redukcji ilości substancji wprowadzanej do powietrza, dla której standard jakości powietrza został przekroczony.
WAŻNE
Jeśli przez okres dwóch lat owe warunki nie zostaną spełnione, a co za tym idzie decyzja nie stanie się wykonalna, to organ właściwy do wydania pozwolenia na emisję stwierdza wygaśnięcie decyzji na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza wydanej w wyniku postępowania kompensacyjnego.
Postępowanie to dotyczy tylko wydawania pozwoleń, nie dotyczy ono zgłoszeń, nie dotyczy sytuacji, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza nie wymaga ani zgłoszenia, ani pozwolenia. Dlatego też istotna jest analiza sytuacji na terenie strefy na etapie planowania inwestycji i analiza standardów jakości powietrza. Są bowiem sytuacje, w których korzystniejsze i łatwiejsze niż przeprowadzenie postępowania kompensacyjnego i zdobycie pozwolenia będzie zainstalowanie źródła spalania paliw o mniejszej mocy podlegającego pod zgłoszenie, bądź też przyłączenia się do sieci cieplnej. Inwestor musi w przebiegu postępowania kompensacyjnego uzyskać zgodę uczestników postępowania, co w niektórych sytuacjach może być kwestią problematyczną. Dlatego w pierwszej kolejności warto przeanalizować wszystkie możliwe rozwiązania i rozsądnie zaplanować inwestycję.
