Jeśli mamy do czynienia z decyzją, która przyznaje nam uprawnienia, to nie bardzo mamy ochotę czekać do upływu terminu wniesienia odwołania lub aż termin ten upłynie dla innych stron postępowania. Chcielibyśmy skorzystać z uprawnienia przyznawanego przez decyzję i korzystać z niego niezwłocznie po otrzymaniu decyzji. Są na to sposoby. Jakie? Dowiesz się z tej Wideo bazy wiedzy.
Gdy staramy się o kolejną decyzję administracyjną, gdy zależy nam na czasie, znaczenie mają dwa przepisy Kodeksu administracyjnego – są to art. 130 § 4 oraz art. 127a. Oba przepisy podczas niniejszego filmu omawia radca prawny dr Marcin Kaźmierski.
Do kogo skierowane jest nagranie?
Szkolenie „Wykonalność decyzji” będzie przydatne dla:
- podmiotów oczekujących na wydanie decyzji administracyjnej,
- organów administracji publicznej wydających decyzje administracyjne,
- organów administracji publicznej sprawdzających poprawność funkcjonowania zakładów z posiadanymi decyzjami.
Czego się dowiesz?
- Jakie prawa przysługują wnioskodawcy, jedynej stronie postępowania?
- Jakie prawa przysługują wnioskodawcy w przypadku sytuacji spornych lub wielu stron postępowania?
- Czym jest rygor natychmiastowej wykonalności i jak się go nadaje?
- Na czym polega natychmiastowe wykonanie decyzji z mocy ustawy?
Co zyskasz?
- poznasz zasady postępowania administracyjnego w kontekście obowiązujących terminów na wniesienie odwołania od decyzji,
- poznasz sposoby na niezwłoczne korzystanie z decyzji nadającej uprawnienia bez konieczności oczekiwania na upłynięcie terminu wniesienia odwołania,
- wiedzę na temat interpretacji przepisów prawa ujętych w zapisach art. 130 § 4 oraz art. 127a Kodeksu postępowania administracyjnego,
- świadomość istnienia rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji oraz natychmiastowego wykonania decyzji z mocy ustawy.
Podstawa prawna
W udostępnionym materiale powołujemy się na następujące normy prawne:
- Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 2024 poz. 572) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19600300168/U/D19600168Lj.pdf
Dla tych, co wolą czytać
Wykonalność decyzji
W przypadku gdy staramy się o decyzję administracyjną i zależy nam na czasie, znaczenia nabierają dwa przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego – artykuł 130 i artykuł 127a. W artykule 130 szczególnie warto zwrócić uwagę na § 4:
„Decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, jeżeli jest zgodna z żądaniem wszystkich stron lub jeżeli wszystkie strony zrzekły się prawa do wniesienia odwołania.”
W postępowaniu administracyjnym obowiązuje zasada, że przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie ulega wykonaniu, a zgodnie z § 2 „wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie decyzji”. Jeżeli mamy do czynienia z decyzją, która przyznaje nam uprawnienia, to chcielibyśmy z naszego uprawnienia przyznawanego przez decyzję zacząć korzystać niezwłocznie.
Są na to następujące sposoby:
1) Przy decyzjach wydawanych na wniosek, w szczególności, jeżeli wnioskodawca jest jedyną stroną postępowania, to pozwala na to § 4: „Decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, jeżeli jest zgodna z żądaniem wszystkich stron”. Czyli, jeżeli jesteśmy wnioskodawcą, a w szczególności, jeżeli jesteśmy jedyną stroną postępowania, to wcale nie musimy czekać na upływ terminu do wniesienia odwołania. Możemy z tego prawa korzystać od momentu wydania decyzji.
2) Natomiast co w sytuacji, jeżeli stron jest więcej? Co w sytuacji, jeżeli są być może sporne interesy? Wtedy z pomocą przychodzi nam dalsza część § 4: „Decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, jeżeli jest zgodna z żądaniem wszystkich stron lub jeżeli wszystkie strony zrzekły się prawa do wniesienia odwołania.”
Artykuł 127a. mówi:
„§ 1. W trakcie biegu terminu do wniesienia odwołania strona może zrzec się prawa do wniesienia odwołania wobec organu administracji publicznej, który wydał decyzję.
§ 2. Z dniem doręczenia organowi administracji publicznej oświadczenia o zrzeczeniu się prawa do wniesienia odwołania przez ostatnią ze stron postępowania, decyzja staje się ostateczna i prawomocna.”
Czyli w przypadku kilku stron i spornych interesów należy spróbować porozumieć się ze stronami postępowania, namówić je do skorzystania z prawa do zrzeczenia się prawa do odwołania. Wtedy właśnie znajdzie zastosowanie artykuł 127a w związku z artykułem 130 § 4.
Są jeszcze dwa przypadki, w których nie musimy czekać albo niestety, w których wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania decyzji. Jeżeli staramy się o uprawnienie, to proszę pamiętać o § 3 w artykule 130, który mówi, że przepisów § 1 i 2 (a więc te, że decyzja administracyjna nie podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, a wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje jej wykonanie) nie stosuje się w przypadku, gdy:
1) Decyzji został nadany rygor natychmiastowej wykonalności.
Zgodnie z artykułem 108 KPA wnioskodawca może się starać w samym postępowaniu administracyjnym (przed wydaniem decyzji, ale także po wydaniu decyzji, w tym terminie 14 dni do wniesienia odwołania), aby właściwy organ nadał decyzji rygor natychmiastowej wykonalności. Rygor nadaje się na wniosek lub z urzędu. Oczywiście to trzeba uzasadnić, muszą być spełnione przesłanki (informacje o tym znajdują się w artykule 108).
2) Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy.
Częściej niestety spotkałem się z natychmiastowym wykonaniem decyzji z mocy ustawy albo z rygorem natychmiastowej wykonalności w sytuacji, kiedy ta decyzja wydana nakłada obowiązek albo jest decyzją sankcyjną. Np. decyzje nakazujące usunięcie odpadów mogą mieć nadany rygor natychmiastowej wykonalności. Część z nich także podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy. I wtedy nie mają znaczenia żadne terminy, złożenie odwołania. Jest nadany przez organ administracji publicznej rygor natychmiastowej wykonalności i niestety odwołanie nic nie daje – decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu. Warto pamiętać, że decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu np. z mocy ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska zgodnie z treścią art. 12 ust. 5
Podsumowując:
Jeżeli mówimy o przyznaniu uprawnień, to jeżeli decyzja jest na nasz wniosek, jesteśmy jedyną stroną – to od razu można wtedy korzystać z artykułu 130 § 4. Jeżeli jesteśmy jedną ze stron i jeżeli my oraz pozostałe strony zrzekniemy się prawa do odwołania, to decyzja jest wykonalną od momentu, kiedy do organu wpłyną oświadczenia wszystkich stron o zrzeczeniu się odwołania.
