Gdy dysponujemy kilkoma systemami kodów odpadów, niezwykle istotna jest wiedza, z którego systemu korzystać w pierwszej kolejności. Aby uniknąć kosztownych błędów w międzynarodowym przemieszczaniu odpadów, warto znać przepisy i hierarchię ważności poszczególnych systemów.
Zagadnienie to omawia radca prawny dr Marcin Kaźmierski.
Do kogo skierowane jest nagranie?
Materiał „Która klasyfikacja jest najważniejsza w trakcie międzynarodowego przemieszczania odpadów?” będzie przydatny dla:
- osób wypełniających załącznik IA – Dokument zgłoszenia transgranicznego przesyłania/przemieszczania odpadów,
- osób wypełniających załącznik IB – Dokument przesyłania dotyczący transgranicznego przesyłania/przemieszczania odpadów,
- osób wypełniających załącznik VII – Informację dołączoną do przemieszczenia odpadów zgodnie z art. 3 ust 2 i 4,
- osób zajmujących się opracowaniem dokumentów pozwalających na transgraniczne przemieszczenie odpadów,
- podmiotów organizujących transgraniczne przemieszczenie odpadów, czyli wysyłających odpady poza granice RP,
- podmiotów odbierających odpady, gdy ma miejsce międzynarodowe przemieszczanie odpadów.
Czego się dowiesz?
- Jakie są systemy kodów odpadów?
- Który system kodów odpadów jest systemem głównym w międzynarodowym przemieszczaniu odpadów?
Co zyskasz?
- Dowiesz się, który system kodów odpadów jest systemem głównym w międzynarodowym przemieszczaniu odpadów.
Podstawa prawna
W przygotowanym materiale powołujemy się na następujące przepisy:
- Rozporządzenie nr 2024/1157 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 kwietnia 2024 r. w sprawie przemieszczania odpadów, zmiany rozporządzeń (UE) nr 1257/2013 i (UE) 2020/1056 oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=OJ:L_202401157&qid=1721233392966
- Rozporządzenie nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32006R1013
Dla tych, którzy wolą przeczytać
Która klasyfikacja jest najważniejsza w trakcie międzynarodowego przemieszczania odpadów?
Istotną kwestią w międzynarodowym przewozie odpadów jest właściwe nadanie kodów transportowanym odpadom. Transgraniczne przemieszczanie odpadów rodzi pytanie: z którego systemu kodów korzystać, który z nich jest priorytetowy?
Problem ten może się pojawiać podczas wypełniania jednego z dokumentów, będącego załącznikiem do rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów.
Chodzi o następujące dokumenty:
– Załącznik IA – Dokument zgłoszenia transgranicznego przesyłania/przemieszczania odpadów,
– Załącznik IB – Dokument przesyłania dotyczący transgranicznego przesyłania/przemieszczania odpadów,
– Załącznik VII – Informacja dołączona do przemieszczanych odpadów zgodnie z art. 3 ust 2 i 4.
Problematyczne w kwestii kodów odpadów mogą okazać się pola: 14 (w Załączniku IA oraz Załączniku IB) lub 10 (w Załączniku VII).
W przemieszczaniu odpadów współistnieje kilka systemów kodów odpadów:
– kody Konwencji bazylejskiej
– kody OECD
– kody europejskiego wykazu odpadów.
Nie zawsze możliwe jest proste przełożenie w tych systemach tego samego kodu odpadu. Przykładem może być funkcjonujący w kodach WE kod 19 12 04 Tworzywa sztuczne i guma. W kodach z Konwencji bazylejskiej nie ma jego odpowiednika, nie ma bowiem tam tego samego, jednego kodu dla gumy oraz tworzyw sztucznych. Stąd też coś, co pasuje nam w systemie kodów WE do kodu 19 12 04, nie będzie nim w kodach Konwencji bazylejskiej. Z którego więc systemu kodów odpadów korzystać w pierwszej kolejności w transgranicznym przemieszczaniu odpadów?
Rozwiązanie przynosi rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów. Do przypisu nr 1 Załącznika VII, Załącznika 1A oraz Załącznika 1B ma bowiem zastosowanie Załącznik IC.
Załącznik 1C rozporządzenia (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów to wytyczne do wypełniania dokumentu zgłoszenia i przesłania. Kluczowym dla określenia, z którego systemu kodów należy skorzystać jest punkt 25 tegoż załącznika. Wytyczne Komisji Europejskiej (dostępne na stronie www.gios.gov.pl) wskazują, że punkt 25 Załącznika IC dotyczy wypełniania pola nr 14. Brzmi on następująco:
25. Pole nr 14 (zob. załącznik II część 1 pkt 16): Należy podać kod identyfikacyjny rodzaju odpadów zgodnie z załącznikami III, IIIA, IIIB, IV lub IVA do niniejszego rozporządzenia. Należy podać kod odpadów zgodnie z systemem przyjętym w konwencji bazylejskiej (w ppkt (i) w polu nr 14) oraz, w stosownych przypadkach, zgodnie z systemami przyjętymi w decyzji OECD (w ppkt (ii)) oraz innymi przyjętymi systemami klasyfikacji (w ppkt (iii)-(xii)). Zgodnie z art. 4 pkt 6 akapit drugi niniejszego rozporządzenia należy podać wyłącznie jeden kod odpadów (zgodnie z załącznikami III, IIIA, IIIB, IV lub IVA do niniejszego rozporządzenia), za wyjątkiem następujących dwóch przypadków: w przypadku odpadów niesklasyfikowanych w pojedynczej kategorii w jednym z załączników III, IIIB, IV lub IVA należy wskazać wyłącznie jeden rodzaj odpadów. W przypadku mieszanek odpadów niesklasyfikowanych w pojedynczej kategorii w jednym z załączników III, IIIB, IV lub IVA, o ile nie zostały one wyszczególnione w załączniku IIIA, należy podać kod każdej frakcji odpadów w kolejności ich znaczenia (w razie konieczności w formie załącznika).
Wytyczne te jasno wskazują, że priorytetowymi są kody z Konwencji bazylejskiej, natomiast pozostałe kody OECD oraz WE mają charakter jedynie pomocniczy. Kody pomocnicze są oczywiście potrzebne z uwagi na chociażby krajową sprawozdawczość, (np. w Polsce prowadzimy sprawozdawczość według kodów WE). Jednakże, o czym warto pamiętać, w transgranicznym przemieszczaniu odpadów priorytetowym jest system kodów Konwencji bazylejskiej.
Maj 2024 przyniósł istotne zmiany w przepisach dotyczących transgranicznego przemieszczania odpadów. Weszło wtedy w życie nowe rozporządzenie unijne – rozporządzenie nr 2024/1157 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 kwietnia 2024 r. w sprawie przemieszczania odpadów, zmiany rozporządzeń (UE) nr 1257/2013 i (UE) 2020/1056 oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1013/2006, które reguluje zasady transgranicznego przemieszczania odpadów oraz ogranicza ich wywóz poza kraje Unii Europejskiej.
Uwaga: Nowe rozporządzenie (2024/1157) już weszło w życie, ale zgodnie z art. 85 ust. 2 tego rozporządzenia do 21 maja 2026 r. obowiązują wzory załączników z rozporządzenia 1013/2006.
O wprowadzonych zmianach i okresach przejściowych przeczytasz w naszym artykule – „Zmiana rozporządzenia o transgranicznym przemieszczaniu odpadów”.
