EDIT 22 grudnia 2022: Dotyczy nowych funkcjonalności systemu, które uruchomione będą w pierwszym kwartale 2023 roku

Minister Rozwoju i Technologii Waldemar Buda zapowiedział, że w ramach kolejnego etapu Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, przeprowadzane będą audyty termoenergetyczne budynków. Moduł inwentaryzacji powinien zostać uruchomiony w pierwszym kwartale 2023 roku. Podczas audytu zbierane będą informacje o stanie technicznym budynku, czyli grubości ścian i dachów oraz rocznym zużyciu paliwa używanego do ogrzewania. Informacja ta nie będzie pozyskiwana bezpośrednio przez właścicieli budynków, a przez osoby uprawnione, takie jak na przykład kominiarze, pracownicy gmin czy inspektorzy ochrony środowiska. Obywatele będą mieli możliwość zamówienia inwentaryzacji online, bez konieczności wizyty w urzędzie. Odbycie audytu oraz przekazanie informacji o stanie technicznym budynku będzie nieobowiązkowe, będzie jednak ułatwiać staranie się o dotacje. Zmiany przyniosą także możliwość zamówienia online przeglądu kominiarskiego. Użytkownicy będą mogli uzyskać jednolity protokół inwentaryzacji oraz przeglądu, co ma zwiększyć bezpieczeństwo użytkowania nieruchomości i zapewnić regularność prowadzenia przeglądów. Do pozyskania będzie również dokument uproszczonego audytu energetycznego niezbędnego przy wnioskowaniu o przyznanie dofinansowania na termomodernizację nieruchomości. Kolejną funkcjonalnością systemu będzie możliwość wprowadzenia danych z przeprowadzonej kontroli środowiskowej oraz możliwość zgłoszenia “kopciucha”, co pozwoli na szybszą reakcję organów.

Do dnia 30 czerwca 2022 roku zarządcy i właściciele budynków zasilanych źródłami ciepła lub spalania paliw do mocy 1 MW uruchomionych przed 1 lipca 2021 roku, zobowiązani byli do złożenia deklaracji CEEB. Skrót ten pochodzi od Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, której celem jest dążenie do poprawy jakości powietrza w Polsce, poprzez likwidację emisji substancji powodujących smog. Ma ona zostać osiągnięta poprzez wspieranie wymiany starych kotłów grzewczych oraz informowanie obywateli o możliwościach dofinansowywania takiej zmiany. Zgromadzone deklaracje pozwolą na zebranie cennych informacji dotyczących budynków, mieszkalnictwa i ich ogrzewania, stanowiąc narzędzie dla organów realizujących politykę niskoemisyjną.

Kto musi złożyć deklarację CEEB?

Deklarację złożyć musi każdy właściciel lub zarządca budynku zasilanego źródłami ciepła lub spalania paliw do mocy 1 MW. Tyczy się ona zarówno budynków mieszkalnych, jak i niemieszkalnych. Do budynków mieszkalnych oprócz domów jednorodzinnych, wielorodzinnych, szeregowych, bliźniaczych i bloków mieszkalnych, zaliczają się również hotele, schroniska, domy studenckie, wypoczynkowe, areszty śledcze, domy dziecka i inne budynki zbiorowego zamieszkania przeznaczone do okresowego lub stałego pobytu ludzi. Tym samym obowiązek zgłoszenia dotyczy również ogrzewanych altan ogrodowych. Deklarację składa właściciel lub zarządca budynku. Z tego względu jeśli przedmiotem zgłoszenia jest blok mieszkalny, dokument składa tylko jeden podmiot, a nie wszyscy mieszkańcy, chyba, że posiadają oni w lokalu indywidualne źródło ciepła. 
Deklaracji nie muszą składać także wynajmujący mieszkania, pozostawiając ten obowiązek właścicielom lub zarządcom. Jeśli zarządców bądź właścicieli jest kilku, tylko jeden podmiot musi złożyć dokument. Deklaracje budynków niemieszkalnych dotyczą na przykład szkół, piekarni, magazynów, garaży, lokali handlowo-usługowych, gastronomicznych, obiektów kulturalnych, szpitali i kościołów. Jeśli budynki nie posiadają źródła ciepła, nie trzeba składać deklaracji.

Do kiedy złożyć deklarację?

Jeśli źródło ciepła zostało uruchomione w budynku przed 1 lipca 2021 roku, deklaracja powinna zostać złożona do 30 czerwca 2022 roku. W przypadku źródeł ciepła uruchomionych po 1 lipca 2021 roku, właściciele bądź zarządcy budynków mają jedynie 14 dni od daty rozpoczęcia eksploatacji na złożenie deklaracji. Niezłożenie deklaracji w terminie może skutkować grzywną.

Jak złożyć deklarację CEEB?

Deklarację można złożyć na dwa sposoby – internetowo logując się przez stronę gov.pl lub w formie papierowej przesyłając lub dostarczając osobiście dokument do właściwego urzędu Gminy lub Miasta. Właściciel lub zarządca w zależności od typu budynku wypełnia formularz A – budynki i lokale mieszkalne lub B – budynki i lokale niemieszkalne. Jeżeli przy budynku mieszkalnym znajduje się również budynek niemieszkalny, który posiada odrębne źródło ciepła, właściciel lub zarządca musi złożyć zarówno deklarację A i B. Jeśli tego rodzaje budynki korzystają z tego samego źródła, należy wypełnić tylko jeden formularz. Gotowe do wydruku deklaracje można znaleźć na stronie Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego w sekcji Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków. Chcąc złożyć deklarację online należy kierować się na stronę ceeb.gov.pl.

Proces składania deklaracji online – dodawanie budynku

Po przejściu na stronę internetową ceeb.gov.pl, w pierwszej kolejności należy się zalogować wybierając “Zaloguj się przez Węzeł Krajowy aby złożyć deklarację”.

Po wybraniu tej opcji składający deklarację jest przenoszony na stronę gov.pl, gdzie musi wskazać sposób logowania. Dostępne możliwości to profil zaufany lub e-dowód.

Po zalogowaniu podmiot przenoszony jest na stronę zoneapp.gunb.gov.pl. W pierwszej kolejności należy dodać informacje o budynku, którego będzie dotyczyć składana deklaracja. Z menu bocznego należy wybrać opcję “Budynki”.

W górnej części ekranu należy wybrać “Dodaj budynek”.

Na ekranie ukaże się metryka budynku, którą należy uzupełnić o wskazane informacje, takie jak województwo, powiat, gmina i miejscowość w jakim się on znajduje. Wymagane jest również podanie danych adresowych budynku, takich jak kod pocztowy, ulica i numer budynku. Strona internetowa pozwala na wybranie ulicy i numeru budynku z rozwijanej listy. Jeśli poszukiwane dane nie są jednak zawarte w podpowiedziach strony, można wybrać zamieszczone na dole metryki opcje “Nie znalazłeś swojej ulicy, wpisz ją ręcznie” lub “Nie znalazłeś swojego budynku, wpisz go ręcznie “. Wtedy pojawi się możliwość wpisania niestandardowej nazwy ulicy oraz numeru budynku. Po uzupełnieniu danych należy wybrać “Dodaj budynek”.

Dodany budynek pokazuje się w sekcji “Budynki”. Wybierając trzy kropki w rubryce “Akcje” uzupełnione dane można edytować lub usunąć budynek. Możliwość ta wygasa jednak po złożeniu deklaracji. Pozostałe dwie możliwości to: “Dodaj deklarację A” lub “Dodaj deklarację B” – w przypadku budynków i lokali niemieszkalnych. Kolejnym krokiem jest wybranie jednej z dwóch deklaracji. 

Proces składania deklaracji online – deklaracja A – budynki i lokale mieszkalne

Po wybraniu deklaracji A, należy zaznaczyć czy wypełniania deklaracja dotyczy źródła ciepła/spalania uruchomionego po 1 lipca 2021 roku. Jeśli deklaracja składana jest dla budynku, który posiada kilka źródeł i chociażby jedno z nich zostało uruchomione po tej dacie, należy zaznaczyć checkbox. Następnie wymaga się określenia rodzaju budynku spośród trzech podanych możliwości – budynek jednorodzinny, wielorodzinny oraz zbiorowego zamieszkania. Wybierając którąś z dwóch ostatnich opcji należy dodatkowo wskazać liczbę wszystkich lokali mieszkalnych lub zbiorowego zamieszkania w budynku. Kolejnym krokiem jest zaznaczenie czy deklaracja dotyczy wszystkich lokali mieszkalnych/zbiorowego zamieszkania w budynku czy tylko wybranych. Jeśli deklaracja obejmuje tylko niektóre lokale należy wskazać ich ilość oraz numery. Po wypełnieniu wymaganych informacji należy użyć przycisku “Przejdź dalej”. Tworząc deklarację można zapisać ją także używając “Zapisz wersję roboczą”, a następnie powrócić do jej wypełniania z poziomu zakładki deklaracje. 

Kolejnym krokiem jest określenie źródła ciepła budynku. Źródło dodaje się wykorzystując przycisk “Dodaj kolejne źródło ciepła”.

Dodając źródło należy wskazać z rozwijanej listy rodzaj źródła ciepła oraz wskazać liczbę zainstalowanych źródeł tego rodzaju. Następnie konieczne jest wskazanie poprzez zaznaczenie checkboxa czy źródło jest eksploatowane. Należy pamiętać, że nawet jeśli jest ono wykorzystywane bardzo rzadko, wymagane jest zaznaczenie tej opcji. Kolejnym krokiem jest określenie wykorzystania źródła ciepła poprzez wskazanie czy jest ono wykorzystywane do ogrzewania, podgrzewania wody czy obydwóch tych funkcji. W deklaracji należy wskazać wszystkie źródła dla danego budynku lub lokalu. Jeśli jest ich kilka, należy ponownie wybrać “Dodaj kolejne źródło ciepła” i wypełnić wymagane dane. Po dodaniu wszystkich źródeł ciepła należy wykorzystać przycisk “Przejdź dalej”.

Kolejne dwa kroki, czyli uzupełnienie klasy kotłów oraz rodzaju paliw wymagane jest jedynie dla kotłów na paliwo stałe. Jeśli przy wybieraniu źródła ciepła wskazana została inna opcja, kroki te są automatycznie pomijane, a składający przenoszony jest do sekcji “Dane kontaktowe”. Jeśli istnieje konieczność uzupełnienia klasy kotłów i rodzaju paliw, w pierwszej kolejności należy użyć przycisku “Dodaj kolejną klasę kotła/kotłów”.

Z rozwijanej listy należy wskazać klasę kotła lub kotłów oraz ich ilość. Wybierając “Dodaj kolejną klasę kotła/kotłów” można określić kolejne klasy. Po uzupełnieniu informacji należy wybrać “Przejdź dalej”.

Kolejnym krokiem jest wskazanie rodzaju lub rodzajów stosowanego paliwa. Wskazuje się je dla wszystkich źródeł spalania łącznie. Po zaznaczeniu wszystkich stosowanych paliw należy wybrać “Przejdź dalej”.

Sekcję zawierającą dane kontaktowe wypełniają wszyscy składający deklarację. Wskazać należy czy osoba wypełniająca formularz jest właścicielem/współwłaścicielem czy zarządzającym. Imię i nazwisko podmiotu uzupełniają się automatycznie, a pola telefonu kontaktowego i adresu poczty elektronicznej można uzupełnić lub pozostawić puste. Ostatnim krokiem jest wskazanie czy dane adresowe osoby składającej deklarację są tożsame z adresem budynku lub lokalu, którego dotyczy formularz. Jeśli zostanie zaznaczona odpowiedź przecząca, składający będzie musiał uzupełnić dodatkową sekcję “Dane adresowe”. Wymagane jest zaznaczenie checkboxa świadczącego o świadomości odpowiedzialności karnej związanej ze złożeniem fałszywego oświadczenia. Po wykonaniu tego kroku można wybrać przycisk “Złóż”. Złożenia deklaracji nie da się cofnąć, dlatego system poprosi o zatwierdzenie decyzji. Osoby, które zaznaczyły, że dane nie są tożsame z adresem budynku/lokalu, którego dotyczy formularz wybierają “Przejdź dalej”, co spowoduje przejście do sekcji „Dane adresowe”.

Jeśli wskazywany adres znajduje się poza granicami kraju należy odznaczyć checkbox “Polska”. Wymagane informacje to: województwo, powiat, gmina i miejscowość jakie zamieszkuje podmiot. Wskazać należy również kod pocztowy, ulicę i numer budynku. System pozwala na wybranie ulicy i numeru budynku z rozwijanej listy. Jeśli poszukiwane dane nie są zawarte w podpowiedziach strony, można wybrać zamieszczone na dole formularza opcje “Nie znalazłeś swojej ulicy, wpisz ją ręcznie” lub “Nie znalazłeś swojego budynku, wpisz go ręcznie “. Wtedy pojawi się możliwość wpisania niestandardowej nazwy ulicy oraz numeru budynku. Po uzupełnieniu danych należy wybrać “Złóż”.

Informacja o złożeniu deklaracji znajduje się w sekcji budynki w kategorii “Złożone deklaracje A”. Deklarację można znaleźć także w sekcji “Deklaracje” znajdującej się w menu bocznym strony.

Przypominamy – termin złożenia deklaracji dla źródeł uruchomionych przed 1 lipca 2021 roku ubiega już 30 czerwca 2022 roku! 

Jeśli posiadasz budynek lub lokal niemieszkalny, który ogrzewasz kotłem na węgiel, drewno lub gaz, sprawdź jak złożyć deklarację dla nieruchomości niemieszkalnej.

Więcej szczegółowych informacji na temat CEEB znaleźć można na stronie Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego: https://www.gunb.gov.pl/strona/centralna-ewidencja-emisyjnosci-budynkow#a4 [dostęp: 26.05.2022]

Podstawa prawna Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków – Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków (Dz.U. 2022 poz. 438) https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/wspieranie-termomodernizacji-i-remontow-oraz-centralna-ewidencja-17506210 [dostęp: 26.05.2022]