Czym są odpady z instalacji i spoza instalacji?

Loading

W zależności od rodzaju i ilości wytwarzanych odpadów podmioty w gospodarce odpadami posiadają inne obowiązki. Różne oczekiwania są kierowane na przykład względem wytwarzających odpady w instalacji oraz poza instalacjami. Pojęcie instalacji samo w sobie budzi wiele wątpliwości, a chęć określenia czy odpady powstały podczas jej eksploatacji czy poza nią powoduje jeszcze większą konsternację. Niepoprawna klasyfikacja może jednak doprowadzić do niewywiązania się ze swoich obowiązków względem organów, co może skończyć się koniecznością poniesienia odpowiedzialności karnej.

Pojęcie instalacji

Pojęcie instalacji definiuje art. 3 pkt. 6 ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2021 poz. 1973) [1] (dalej P.o.ś). Jest ona określana jako:

  • stacjonarne urządzenie techniczne,
  • zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu
  • oraz budowle niebędące urządzeniami technicznymi ani ich zespołami,

których eksploatacja może powodować emisje, także w postaci odpadów. Wspomniane urządzenie stacjonarne nie musi być związane z gruntem, a określenie stacjonarności nawiązuje w tym przypadku do jego użytkowania w dłuższym czasie oraz wytwarzanych emisji. Powiązanie technologiczne urządzeń technicznych oznacza za to, że ich współdziałanie jest konieczne w celu pojawienia się ostatecznego efektu, dla osiągnięcia którego urządzenia są uruchamiane. Budowlami, z którymi możemy najczęściej spotkać się w odniesieniu do definicji instalacji, są między innymi składowiska odpadów. Szczegółowe przedstawienie definicji instalacji możesz znaleźć w materiale “Pojęcie instalacji – sprawdź, czy znasz je dobrze?”.

Jeżeli chcesz dokonać zgłoszenia instalacji samodzielnie, ale nie masz pewności, czy robisz to dobrze, skorzystaj z naszego kursu, który krok po kroku przeprowadzi Cię przez cały proces zgłoszenia. Wypełnij formularz, aby otrzymać dostęp do darmowej lekcji.

Odpady z instalacji

Odpady z instalacji związane są z jej eksploatacją. Według art. 3 pkt. 3 ustawy P.o.ś [2] eksploatowanie instalacji oznacza użytkowanie lub utrzymywanie jej w sprawności. Przykładami instalacji, których eksploatacja prowadzi do wytwarzania odpadów, są między innymi: elektrociepłownie, oczyszczalnie ścieków, urządzenia stacjonarne do odsysania oleju znajdujące się w warsztacie samochodowym, maszyny do produkcji, kruszenia, obróbki czy przekształcania. Odpady powstające jako efekt działania instalacji to na przykład elementy wytwarzanych produktów, takie jak: osady, skrawki, opiłki czy zużyte chłodziwo. Zgodnie z art. 180 ustawy P.o.ś. [3], eksploatacja tych i innych instalacji wytwarzających odpady jest możliwa dopiero po uzyskaniu stosownego pozwolenia, o ile jest ono wymagane. Jak podaje art. 180a ustawy P.o.ś. [4], jeśli w wyniku eksploatacji instalacji rocznie powstaje ponad 1 Mg odpadów niebezpiecznych lub 5000 Mg pozostałych odpadów, konieczne jest uzyskanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów oraz ewidencjonowanie odpadów w systemie BDO. W przypadku nieprzekroczenia tych wartości, posiadanie tego poświadczenia nie jest wymagane.

Odpady powstające poza instalacją

Sytuacja różni się w przypadku odpadów pozainstalacyjnych, których powstawanie związane jest z prowadzeniem innych rodzajów działalności, niezwiązanych z eksploatacją instalacji, jak na przykład działalność handlowa czy prace rozbiórkowe. W przypadku ich wytwarzania, posiadanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów nie jest wymagane niezależnie od ilości odpadów powstających poza instalacją. Odpadami pozainstalacyjnymi mogą być na przykład: opakowania produktów wykorzystywanych podczas eksploatacji instalacji, opakowania, w których wytwarzany produkt jest wywożony z zakładu, zużyte urządzenia, maszyny czy gruz. Więcej przykładów odpadów powstających poza instalacją można znaleźć w grupie 17 odpadów “Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz drogowych”, w części grupy 15 dotyczącej odpadów opakowaniowych czy grupy 13, gdzie znajdują się oleje przepracowane. Pełen podział odpadów na grupy znajduje się w Rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. 2020 poz. 10) [5]. Odpady pozainstalacyjne to również odpady komunalne. Należy pamiętać, że istnieją przypadki, w których produkcja olejów, opakowań czy pakowanie produktów jest celem pracy instalacji. W takiej sytuacji elementy powstające w trakcie takich procesów są związane z jej eksploatacją, tym samym są odpadem z instalacji.

Do klasyfikacji odpadów należy podejść w przemyślany sposób. Obowiązek wnioskowania o wspomniane pozwolenie należy do osoby reprezentującej podmiot wytwarzający odpady. Nieposiadanie pozwolenia i wytwarzanie odpadów instalacyjnych w ilościach przekraczających limity wskazane w art. 180a ustawy P.o.ś., może skutkować odpowiedzialnością karną. Przygotowując wniosek, którego celem jest uzyskanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów powstających podczas eksploatacji instalacji, warto przeanalizować dokładnie listę odpadów (i ich masę) rzeczywiście powstających w wyniku działania instalacji. Dlaczego? Ponieważ takie skrupulatne podejście może skrócić czas rozpatrywania wniosku przez organ. Poza tym obniży koszty związane z zagospodarowaniem odpadów, gdyż znając dokładnie listę wytwarzanych odpadów w posiadanej instalacji, uniemożliwimy przerzucenia na nas kosztów odpadów powstających podczas trwania prac remontowych wykonywanych przez podmioty zewnętrzne. Co nam daje dokładna lista wytwarzanych odpadów w instalacji? To prostsza ewidencja odpadów w rejestrze BDO i mniej czasochłonna sprawozdawczość. To krótsze i mniej stresujące kontrole przeprowadzone przez Inspekcje Ochrony Środowiska. I jeszcze „wisienka na torcie”! Dokładna analiza masy odpadów w okresie kilkuletnim może wykazać, że pozwolenie nie jest wymagane (rocznie powstaje poniżej 1 Mg odpadów niebezpiecznych i mniej niż 5000 Mg pozostałych odpadów)!

Autor: Marcin Kaźmierski, radca prawny

Opublikowano 31 marca 2022 r.


[1] Art. 3 pkt. 6 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2021 poz. 1973) brzmi:

Ilekroć w ustawie jest mowa o:
6) instalacji – rozumie się przez to:
a) stacjonarne urządzenie techniczne,
b) zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu,
c) budowle niebędące urządzeniami technicznymi ani ich zespołami, których eksploatacja może spowodować emisję;

[2] Art. 3 pkt. 3 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2021 poz. 1973) brzmi:

Ilekroć w ustawie jest mowa o:
3) eksploatacji instalacji lub urządzenia – rozumie się przez to użytkowanie instalacji lub urządzenia oraz utrzymywanie ich w sprawności;

[3] Art. 180 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2021 poz. 1973) brzmi:

Eksploatacja instalacji powodująca:
1) wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza,
2) wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,
3) wytwarzanie odpadów
4) (uchylony)
5) (uchylony)
jest dozwolona po uzyskaniu pozwolenia, jeżeli jest ono wymagane.

[4] Art. 180a Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2021 poz. 1973) brzmi:

Pozwolenie na wytwarzanie odpadów jest wymagane do wytwarzania odpadów:
1) o masie powyżej 1 Mg rocznie – w przypadku odpadów niebezpiecznych lub
2) o masie powyżej 5000 Mg rocznie – w przypadku odpadów innych niż niebezpieczne.

[5] Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. 2020 poz. 10) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20200000010/O/D20200010.pdf [dostęp: 31.03.2022]

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Dlaczego warto nam zaufać?

Doświadczenie

Szkolenia, tworzone przez zespół ekspertów-praktyków

Proces od A do Zet

Szkolenia pokazują cały proces przebiegu postępowania administracyjnego

Wzory, kalkulatory i instruktaże

Dajemy Ci gotowe narzędzia do pracy

Materiały dostępne 24/7

Dzięki formie online możesz korzystać z materiałów w dowolnym czasie

Prosty przekaz

Zrozumiały, klarowny sposób przekazywania wiedzy na skomplikowane tematy

Pomoc w zrozumieniu przepisów

Pomagamy zrozumieć podstawy prawne i podnosimy kompetencje

Studium przypadku

Przykłady z życia wzięte - od najczęściej spotykanych po innowacyjne, niecodzienne

Analiza orzeczeń

Szczegółowo analizujemy orzeczenia sądów i akty prawne, aby najlepiej przygotować Cię do opracowania dokumentacji

Materiały publikowane w Bazie wiedzy Akademii Przemysłu i Środowiska, nie stanowią porad prawnych lub innego profesjonalnego doradztwa. Prowadzący www.przemyslisrodowisko.pl dokładają wszelkich starań, aby informacje zamieszczone w Bazie wiedzy Akademii Przemysłu i Środowiska były prawdziwe i rzetelne, jednakże nie ponoszą odpowiedzialności za wykorzystanie informacji publikowanych w Bazie wiedzy, w szczególności za szkody lub straty poniesione przez kogokolwiek wskutek jakiegokolwiek wykorzystania treści umieszczonych w Bazie wiedzy.

Wszelkie materiały umieszczone w Bazie wiedzy podlegają ochronie na podstawie przepisów prawa autorskiego oraz innych przepisów dotyczących ochrony własności intelektualnej. Nie dopuszcza się, bez wyraźniej, pisemnej zgody Akademii Przemysłu i Środowiska, kopiowania, redystrybucji, rozpowszechniania, udostępniania oraz wykorzystywania w inny sposób całości lub części danych zawartych na stronie www.przemyslisrodowisko.pl i platformie szkoleniowej.