Gospodarowanie odpadami na terenie objętym stanem klęski żywiołowej

Część I pt. „Wprowadzenie”

Pierwsza część jest zaproszeniem do całego szkolenia z zakresu gospodarowania odpadami na terenie objętym stanem klęski żywiołowej. Mecenas dr Marcin Kaźmierski odpowiada w niej na pytanie, dlaczego tak istotna jest wiedza na ten temat i na jakie kluczowe kwestie gospodarujący odpadami powinien zwrócić uwagę w sytuacji kryzysowej jaką jest stan klęski żywiołowej.

Z części II pt. „Odpady powstałe w wyniku klęsk żywiołowych, wypadków i zdarzeń losowych” dowiesz się:

• Czym, zgodnie z polskim prawem, są: klęska żywiołowa, katastrofa naturalna i awaria techniczna.
• Czy każda katastrofa naturalna albo awaria techniczna jest klęską żywiołową.
• W jaki sposób klasyfikuje się odpady.
• Do jakiej grupy zaliczyć odpady powstałe w wyniku klęski żywiołowej, wypadku i zdarzenia losowego.

Część II szkolenia online „Odpady powstałe w wyniku klęsk żywiołowych, wypadków i zdarzeń losowych”, prowadzona przez mecenasa dr. Marcina Kaźmierskiego, dostarcza kompleksowej wiedzy na temat regulacji prawnych dotyczących gospodarki odpadami w sytuacjach kryzysowych. Dowiesz się, czym według polskiego prawa jest stan klęski żywiołowej, zgodnie z Konstytucją RP oraz ustawą o stanie klęski żywiołowej z dnia 18 kwietnia 2002 r. Poznasz klasyfikację odpadów zgodnie z ustawą o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r., a także ich podział według rozporządzenia Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r. Szkolenie to pozwoli Ci zrozumieć, do jakiej grupy należy zaliczyć odpady powstałe w wyniku klęski żywiołowej, wypadku i zdarzenia losowego, co jest kluczowe dla ich prawidłowego zagospodarowania.

Powyższe zagadnienia zostały omówione na podstawie:

1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.)
2. Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz. U. z 2025 r. poz. 112)
3. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2023 r. poz. 1587, 1597, 1688, 1852, 2029, z 2024 r. poz. 1834, 1911, 1914)
4. Rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 2 stycznia 2020 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. poz. 10)

Z części III pt. „Role – wytwórca, zbierający i przetwarzający odpady” dowiesz się:

• Jak rozumieć pojęcia: wytwórca odpadów, zbierający i przetwarzający odpady.
• Czym są, zgodnie z definicją legalną, odpady komunalne.
• Jakie możliwości dają postanowienia ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej.
• Co, w kontekście gospodarowania odpadami, wniosła ustawa z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi.

III część szkolenia dostarcza kompleksowej wiedzy na temat kluczowych podmiotów w systemie gospodarowania odpadami oraz ich obowiązków wynikających z obowiązujących przepisów prawa. Dowiesz się, jak należy rozumieć pojęcia: wytwórcy odpadów, zbierającego i przetwarzającego odpady zgodnie z definicjami zawartymi w ustawie o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. Omówiona zostanie także legalna definicja odpadów komunalnych oraz ich znaczenie w kontekście zarządzania gospodarką odpadami. Prowadzący szkolenie mecenas dr Marcin Kaźmierski przeanalizuje i wskaże możliwości, jakie dają postanowienia ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej, w szczególności w sytuacjach nadzwyczajnych wymagających skutecznego zarządzania odpadami. Uczestnicy poznają także rozwiązania prawne wynikające z ustawy z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi, które regulują postępowanie z odpadami w sytuacjach kryzysowych. Szkolenie dostarcza praktycznej wiedzy na temat obowiązków i odpowiedzialności poszczególnych podmiotów w łańcuchu gospodarowania odpadami, co jest kluczowe dla zapewnienia zgodności z przepisami prawa w obliczu klęski żywiołowej.

Powyższe zagadnienia zostały omówione po wnikliwej analizie zapisów ustaw:

1. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2023 r. poz. 1587, 1597, 1688, 1852, 2029, z 2024 r. poz. 1834, 1911, 1914)
2. Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz. U. z 2025 r. poz. 112)
3. Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (Dz. U. z 2024 r. poz. 654, 1473, 1635, 1717)

Z części IV pt. „Sankcje” dowiesz się:

• Jakie przepisy regulują kwestię sankcji za naruszenia.
• Jakie sankcje grożą za naruszenie prawa w zakresie gospodarowania odpadami na terenie objętym stanem klęski żywiołowej.
• Czy stan klęski żywiołowej zwalnia z obowiązku działania w zgodzie z uzyskanymi wcześniej decyzjami.

Część IV dotyczy sankcji za naruszenia prawa w zakresie gospodarowania odpadami na terenie objętym stanem klęski żywiołowej. Mecenas dr Marcin Kaźmierski dostarcza kompleksowej wiedzy na temat konsekwencji prawnych naruszeń przepisów dotyczących odpadów w sytuacjach kryzysowych. Dowiesz się, czy ogłoszenie stanu klęski żywiołowej na obszarze danej gminy zwalnia z obowiązku przestrzegania decyzji administracyjnych oraz jakie przepisy regulują kwestie sankcji za naruszenia związane z gospodarką odpadami. W ramach szkolenia online zostaną omówione kluczowe regulacje wynikające z Kodeksu karnego, Kodeksu wykroczeń oraz Kodeksu postępowania administracyjnego, które określają odpowiedzialność za niewłaściwe postępowanie z odpadami na terenach objętych stanem klęski żywiołowej.

Powyższe zagadnienia zostały omówione po wnikliwej analizie zapisów ustaw:

1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 2024 r. poz. 17, 1228, 1907, 1965)
2. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2023 r. poz. 2119, z 2024 r. poz. 1907)
3. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2023 r. poz. 1587, 1597, 1688, 1852, 2029, z 2024 r. poz. 1834, 1911, 1914)
4. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572)

Dlaczego gospodarowanie odpadami na terenie objętym stanem klęski żywiołowej wymaga szczególnej uważności? Pamiętając działania podejmowane we wrześniu i październiku 2024 r., warto teraz wrócić do tego tematu, by móc dogłębnie zrozumieć problemy, z jakimi zetknięto się na określonych obszarach. Przypomnieć sobie, w jaki sposób je rozwiązano. Wyciągnąć wnioski na przyszłość.

W tej i tak niezwykle trudnej sytuacji, jaką jest stan klęski żywiołowej, sprawą kluczową jest wiedza o tym, jak postępować ze zgromadzonymi odpadami. Za kwalifikację wytworzonych odpadów i nadanie im właściwych kodów odpadów odpowiada ich wytwórca. Zgodnie z definicją legalną, zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, za wytwórcę odpadów uznaje się:

każdego, którego działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów (pierwotny wytwórca odpadów), oraz każdego, kto przeprowadza wstępną obróbkę, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów; wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej; wytwórcą odpadów zdawanych do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków w rozumieniu art. 5 pkt 9 ustawy z dnia 12 maja 2022 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów (Dz. U. poz. 1250) jest podmiot świadczący usługę odbioru odpadów w porcie lub przystani morskiej (art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o odpadach).

Wytwarzającym może być zarówno mieszkaniec, firma nieposiadająca pozwolenia na wytwarzanie odpadów, firma, która takowe pozwolenie posiada, jak i firma, która posiada pozwolenie na wytwarzanie, zezwolenie na przetwarzanie albo zbieranie odpadów bądź pozwolenie zintegrowane. Tym samym liczba podmiotów wytwarzających odpady niezwiązane z ich normalnym funkcjonowaniem jest bardzo duża. Co istotne stan klęski żywiołowej w kontekście gospodarowania odpadami dotyka także firmy, które zajmują się transportem odpadów. Jeśli bowiem, w wyniku klęski żywiołowej, zajmują się one transportem odpadów, których wcześniej nie transportowały, w szczególności odpadów pochodzących z terenów popowodziowych, muszą one dokonać aktualizacji wpisu w BDO.

Mówiąc o zdarzeniach z 2024 r., warto również przypomnieć pojęcie „siły wyższej”, które wprowadza art. 189e k.p.a., który brzmi: w przypadku gdy do naruszenia prawa doszło wskutek działania siły wyższej, strona nie podlega ukaraniu. Należy jednak pamiętać o tym, że żadne przepisy nie zwalniają automatycznie z obowiązku przestrzegania zasad ochrony środowiska i uzyskanych wcześniej decyzji. Obowiązki stosowania prawa nie ulegają zawieszeniu z powodu wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze, na którym działa dany podmiot. Brak tej świadomości grozi poważnymi konsekwencjami, bowiem podmiot działający niezgodnie z posiadanymi decyzjami naraża się na sankcje, które może na niego nałożyć organ kontrolujący, nawet jeśli działa on na określonych obszarach dotkniętych stanem klęski żywiołowej.

Uzyskaj dostęp i poznaj tematykę omawianą w bezpłatnym szkoleniu online, które opracował zespół Akademii Przemysłu i Środowiska.