
Powódź. Pierwsze skojarzenie to z reguły zniszczone i zdewastowane przez zanieczyszczenia i wodę domy. Ale dramat ten dotyka też wiele przedsiębiorstw położonych na zalanych terenach. To generuje wiele dodatkowych problemów, jak ochrona mienia, minimalizowanie strat, zapobiegnięcie skutkom zanieczyszczeń związanym z uszkodzeniem instalacji. Tu pojawia się także niezwykle ważna kwestia bezpieczeństwa pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwie i bezpieczne warunki pracy. W sytuacjach kryzysowych, jaką bez wątpienia jest powódź, niezwykle ważna jest znajomość przepisów i wynikających z nich obowiązków nakładanych na pracodawców. To niejednokrotnie od ich szybkich i właściwych decyzji zależy życie oraz zdrowie pracujących w przedsiębiorstwie ludzi.
Obowiązki pracodawcy w sytuacjach kryzysowych
Zgodnie z przepisami prawa pracy – z art. 207 § 1 i 2 [1] i art. 2091, 2092 i 2093 [2] ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465, z 2024 r. poz. 878, 1222) pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Pracodawca powinien podjąć wszelkie możliwe działania mające na celu minimalizację ryzyka dla zdrowia i życia pracownika. Jest zobowiązany odpowiednio monitorować sytuację oraz warunki pracy, zapewnić bezpieczeństwo i odpowiednie środki ochrony indywidualnej i zbiorowej i w maksymalnym stopniu ograniczyć ryzyko.
Działania przygotowawcze
Obowiązkiem pracodawcy jest podjąć odpowiednie działania zapobiegawcze, do których należy opracowanie procedur reagowania na wypadek wystąpienia awarii lub innej sytuacji niestandardowej np. takiej, jaką jest powódź. Procedury te winny zostać wdrożone, a wszyscy pracownicy są zobowiązani do zapoznania się z nimi. Po stronie pracodawcy należy wyznaczenie i właściwe przeszkolenie pracowników do udzielania pierwszej pomocy. Zadaniem pracodawcy jest dostarczenie pracownikom odpowiednich instrukcji opracowanych na wypadek sytuacji kryzysowych, np. w związku z powodzią.
Wielu pracodawców w celu zapobiegania i zapewnienia właściwego reagowania w sytuacjach kryzysowych wyznacza pracowników, którzy w razie wystąpienia sytuacji niestandardowej mają ściśle wyznaczone zadania do czasu przybycia służb ratunkowych. Pracodawca może więc skierować pracowników np. do koordynowania ewakuacją, koordynowania grupą sprzątającą zajmującą się usuwaniem skutków powodzi itp.
Dobrą praktyką jest również przeprowadzanie ćwiczeń praktycznych z reagowania na wypadek pojawienia się zdarzenia niepożądanego związanego z ryzykiem zagrożenia utraty zdrowia i życia pracowników, bowiem pozwalają one w warunkach bezpiecznych podjąć kroki, które będą musiały być realizowane w ramach działań w sytuacjach kryzysowych. Owe ćwiczenia pozwalają udoskonalić procedury reagowania, a przede wszystkim wypracowują pewne odruchowe zachowania, które w razie np. powodzi mogą mieć kluczowe znaczenie w kontekście bezpieczeństwa, zdrowia i życia pracownika.
Odpowiedzialność pracodawcy obejmuje także zapewnienie odpowiednich środków do reagowania na wypadek zdarzenia losowego jakim jest np. powódź. Środkami takimi mogą być na przykład: pompy, bariery, plandeki, worki do wypełniania piaskiem i sam piasek, ale też apteczki pierwszej pomocy przedmedycznej, rękawice ochronne, fartuchy, obuwie gumowe, butelkowana woda dla pracowników, środki odkażające.
Niejednokrotnie pracodawcy, których zakłady położone są na terenach zagrożonych podpisują też umowy z firmami zewnętrznymi gwarantujące wsparcie podczas usuwania skutków awarii lub innych zdarzeń losowych, w określonym czasie od zaistnienia takiej sytuacji.
Obowiązek zachowania komunikacji
Istotnym aspektem postępowania na wypadek zagrożenia jest zachowanie komunikacji zarówno z pracownikami, jak i służbami ratowniczymi, co również należy do obowiązków pracodawcy. Ważne, aby pracodawca monitorował warunki pracy i ryzyko zagrożenia. W przypadku pojawienia się zagrożenia dla zdrowia lub życia pracowników, pracodawca ma obowiązek niezwłocznego poinformowania pracowników o zaistniałym niebezpieczeństwie. Musi on podjąć działania w celu zapewnienia im odpowiedniej ochrony – na przykład ewakuować pracowników z miejsc zagrożonych, przerwać ich pracę lub w razie potrzeby umożliwić pracę zdalną. Pracownik, w przypadku zagrożenia, ma prawo samodzielnie przerwać pracę bez poniesienia negatywnych konsekwencji z powodu opuszczenia miejsca pracy. Pracodawca jest więc zobowiązany dostarczyć pracownikom instrukcje, które umożliwiają im samodzielne podjęcie decyzji o zaprzestaniu pracy i oddaleniu się z miejsca pracy, gdy takie zagrożenie stanie się bezpośrednie np. w czasie powodzi.
Do czasu całkowitego usunięcia zagrożenia pracodawca nie może wydać polecenia wznowienia pracy.
Zwolnienia z obowiązku w sytuacji kryzysowej
Warto wspomnieć, że art. 435 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. nr 16 poz. 94) [3] zwalnia prowadzącego na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) z odpowiedzialności za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, jeśli szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.
Nie da się wyeliminować zagrożenia. Warto jednak pracować nad tym, na co mamy wpływ na długo przed realnym zagrożeniem. Po stronie przedsiębiorcy jest szereg obowiązków związanych z bezpieczeństwem pracy ludzi, których zatrudnia oraz zapewnieniem higienicznych warunków pracy. Sytuacje kryzysowe ekstremalnie zwiększają ryzyko szkód i wypadków. Warto więc znać nakazane prawem obowiązki i myśleć o sytuacjach kryzysowych także w czasie normalnej pracy.
Instrukcje postępowania w przypadku sytuacji kryzysowych
Mając na uwadze trwający stan klęski żywiołowej w województwie dolnośląskim, opolskim i śląskim oraz części województwa lubuskiego, które ustanowiono na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 2024 r. w sprawie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego, opolskiego i śląskiego (Dz. U. poz. 1365, z późn. zm.) [4] oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 września 2024 r. w sprawie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego oraz lubuskiego (Dz. U. poz. 1435) [5] poniżej przestawiamy 4 instrukcje związane ze sposobem postępowania na terenie zakładów przemysłowych i warsztatów pozwalającym na bezpieczny ich rozruch po ustaniu sytuacji kryzysowej oraz prawidłowej reakcji na taką sytuację w momencie jej wystąpienia.
Materiał do pobrania: Instrukcja postępowania w sytuacji kryzysowej – NIEBEZPIECZNIE, nie można pracować
Materiał do pobrania: Instrukcja postępowania w sytuacji kryzysowej – NIEBEZPIECZNIE, częściowa możliwość pracy
Materiał do pobrania: Instrukcja postępowania w sytuacji kryzysowej – NIEBEZPIECZNIE, można pracować
Materiał do pobrania: Instrukcja postępowania w sytuacji kryzysowej – BEZPIECZNIE, można pracować
Jak rozumieć wykorzystane w instrukcjach pojęcia:
NIEBEZPIECZNIE, brak możliwości pracy – oznacza wystąpienie bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia i życia wszystkich pracowników uniemożliwiającego dalszą pracę zakładu i wszystkich pracowników, stąd obowiązek wstrzymania pracy. Pracowników należy niezwłocznie o tym poinformować i zarządzić całkowitą ewakuację w bezpieczne miejsce lub, jeśli to możliwe, do wykonywania pracy zdalnej.
NIEBEZPIECZNIE, częściowa możliwość pracy – oznacza wystąpienie bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia i życia niektórych pracowników uniemożliwiającego dalszą pracę części zakładu i niektórych pracowników. Pracowników tych należy niezwłocznie o tym poinformować i zarządzić częściową ewakuację w bezpieczne miejsce. Dla przykładu:
1. Na terenie zakładu zlokalizowano 3 hale produkcyjne oraz budynek socjalno-biurowy, który został objęty bezpośrednim zagrożeniem zdrowia i życia pracowników – ewakuujemy pracowników z budynku socjalno-biurowego. Jeśli jest potrzeba i możliwość, zapewniamy pracownikom miejsce do pracy w halach produkcyjnych lub kierujemy ich do wykonywania pracy zdalnej.
2. Zakład świadczy usługi remontowe na terenie całego kraju. Część pracowników winna pracować na terenach objętych powodzią. Monitorujemy zatem warunki ich pracy i w razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracowników ogłaszamy niezwłoczną ewakuację.
NIEBEZPIECZNIE, można pracować – jeśli mimo ryzyka nie występuje bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia pracowników i mogą oni dalej pracować. Obowiązkiem pracodawcy zgodnie z art. 2071 Kodeksu pracy [6] jest powiadamianie pracowników o zaistniałej sytuacji, a także dalszych krokach, jakie należy podjąć.
BEZPIECZNIE, można pracować – jeśli mimo ryzyka nadal jest bezpiecznie i można pracować, biorąc pod uwagę możliwe niekorzystne zmiany tej sytuacji, a także zapisy art. 2092 Kodeksu pracy [2].
Jak rozumieć wykorzystane w instrukcjach komendy/wskazania:
(Podane w kolejności alfabetycznej)
Część pracowników może zostać do sprzątania i zabezpieczania terenu – oddeleguj do prac porządkowych (związanych np. z usuwaniem skutków powodzi) i ratowniczych odpowiednio przygotowanych i wyposażonych pracowników. Pozostałych skieruj do domu lub w inne bezpieczne miejsce. Sprzątanie trwa do czasu całkowitego usunięcia naniesionego przez wodę piasku, mułu i innych elementów, aczkolwiek zanim wszystkie skutki powodzi zostaną usunięte, może okazać się, że możliwe jest wcześniejsze bezpieczne przywrócenie zakładu do ruchu.
Nie należy zapominać o możliwym zagrożeniu biologicznym, jakie niesie ze sobą fala powodziowa. Zatem należy podjąć działania mające na celu odkażenie miejsca pracy z powodu potencjalnego zagrożenia – pomieszczeń pracy, pomieszczeń socjalnych, w których dojść mogło do skażenia biologicznego (wirusy, bakterie, grzyby, alergeny).
Ewakuuj pozostałych pracowników – dotyczy sytuacji, gdy część pracowników pozostaje w zakładzie, aby zabezpieczać zakład i usuwać skutki awarii. Skieruj do domu lub w inne bezpieczne miejsce.
Monitoruj teren zakładu i wokół niego – zgodnie z przepisami prawa pracy – art. 207 Kodeksu pracy [1] po stronie pracodawcy leży zapewnienie bezpiecznych warunków pracy. W sytuacji kryzysowej oznacza to, że pracodawca musi po pierwsze dostrzec zagrożenie, po drugie zareagować na pojawiające się zagrożenie i dołożyć wszelkich starań, aby życie i zdrowie pracowników pozostało niezagrożone.
Ogłoś ewakuację po wykonanych zadaniach – w praktyce dotyczy to sytuacji, gdy ewakuować należy cały zakład, jednakże wyznaczono pracowników do wyłączenia prądu, gazu, wody, którzy to ewakuują się niezwłocznie po wykonaniu poleconych im czynności.
Ogłoś niezwłoczną ewakuację – kieruj ewakuacją, wskazuj właściwe miejsca i sposoby ewakuacji, w tym samym czasie.
Poinformuj pracowników o zagrożeniu – obowiązkiem pracodawcy zgodnie z art. 2071 Kodeksu pracy [6] jest powiadamianie pracowników o zaistniałej sytuacji, a także dalszych krokach, jakie należy podjąć w celu zminimalizowania negatywnych konsekwencji.
Przygotuj łopaty, narzędzia, agregaty, pompy, wodę pitną itp. – w tym samym czasie należy przygotować środki do reagowania na wypadek wystąpienia bezpośredniego zagrożenia, takie jak: agregaty prądotwórcze, pompy, łopaty, taczki, nie zapominając o potrzebach pracowników, w tym butelkowanej wodzie pitnej.
Przypomnij procedury działań i ewakuacji – pracodawca jest zobowiązany opracować i wdrożyć procedury działań w sytuacjach niestandardowych, oznacza to, że w pierwszej kolejności musi takie sytuacje zidentyfikować, następnie ustalić, jak należy postępować, a także zapewnić odpowiednie środki do reagowania. Wdrożenie to nie tylko zapoznanie pracowników z zasadami postępowania, ale również zapewnienie, aby w praktyce wiedzieli, co mają robić. W tym celu pracodawcy często podejmują decyzje o przeprowadzaniu tzw. ćwiczeń praktycznych, gdzie czasami nawet symulują potencjalne zagrożenie, a zadaniem wszystkich pracowników jest właściwa reakcja i przeprowadzenie działań zgodnie z procedurami.
Przypomnij, że w razie zagrożenia pracownicy mogą samodzielnie podjąć decyzję o ewakuacji, przerwaniu pracy – istotnym aspektem poruszonym w art. 2093 Kodeksu pracy [2] jest umożliwienie pracownikom, w razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia, podjęcia samodzielnej decyzji o przerwaniu pracy z powodu zagrożenia i udaniu się w bezpieczne miejsce. Zgodnie bowiem z Kodeksem pracy pracownikowi przysługuje prawo przerwania pracy w sytuacji zagrożenia.
Przywrócenie prądu, gazu, wody – przywrócenie mediów nastąpić może dopiero po dokonaniu tzw. przeglądu i odbioru instalacji, zaś do sprawdzenia poprawności działania maszyn, urządzeń i linii produkcyjnych znów potrzebować będziemy specjalistów z uprawnieniami.
Sprawdzanie poprawności działania instalacji – W pierwszej kolejności zatem należy upewnić się, czy wszystkie instalacje są sprawne i mogą w sposób bezpieczny zostać włączone. W przypadku instalacji elektrycznej i gazowej czynności naprawcze prowadzić mogą jedynie osoby posiadające uprawnienia, które to pozwalają na wykonywanie takich czynności jak: obsługa, remont lub naprawa, montaż i demontaż, konserwacja sieci i instalacji. Zaś do kontroli i przeglądu powyższych instalacji koniecznym będzie zatrudnienie osoby posiadającej uprawnienia w zakresie dozoru urządzeń, instalacji i sieci elektroenergetycznych, energetycznych i gazowych. Dopiero gdy osoba posiadająca wymagane uprawnienia uzna, że park maszynowy jest gotowy do pracy, po wcześniejszym jego sprawdzeniu, można przystąpić do dalszych działań.
Sprawdź, czy wszyscy się ewakuowali – przelicz liczbę osób, które opuściły zagrożony teren, poinformuj o stanie ewakuacji służby ratunkowe.
Sprawdź ŚOI i środki dezynfekujące, łopaty, narzędzia, agregaty, pompy itp. – żeby pracownik mógł właściwie działać potrzebuje odpowiednich zabezpieczeń w celu ochrony swojego zdrowia i życia, środków umożliwiających odpowiednie działanie. Stąd konieczność ustalenia rodzaju i przydział właściwych ŚOI takich jak: maseczki, rękawice, fartuchy. Pracodawcy muszą zapewnić bezpieczne i odpowiednie środki ochrony osobistej.
Sprzątanie – w pracach porządkowych związanych z usuwaniem skutków powodzi i ratowniczych mogą brać udział tylko odpowiednio przygotowani i wyposażeni pracownicy. Nie należy zapominać o możliwym zagrożeniu biologicznym, jakie niesie ze sobą fala powodziowa. Zatem pamiętać trzeba o rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi – odkażeniu pomieszczeń pracy, pomieszczeń socjalnych, w których dojść mogło do skażenia biologicznego (wirusy, bakterie, grzyby, alergeny). Sprzątanie może odbywać się tylko w bezpiecznych warunkach, czyli należy wyłączyć niesprawne instalacje np. gazowe lub elektryczne.
Uruchomienie normalnej pracy zakładu – można wznowić normalne funkcjonowanie zakładu.
Wszyscy muszą się ewakuować – gdy wystąpi stan bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia pracowników.
Wydaj ŚOI, środki dezynfekujące – w celu właściwego przygotowania do sytuacji nadzwyczajnej, której ryzyko wystąpienia staje się realne, należy wyposażyć pracowników w odpowiednie ŚOI (rękawice, maski, fartuchy), ale także inne elementy odzieży, jak kombinezony, obuwie gumowe, wodery, tak aby w razie bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia mogli podjąć bezpiecznie właściwe działania zgodne z uprzednio dostarczonymi instrukcjami.
Wyłącz prąd, gaz, wodę – a następnie sprawdź, czy wszyscy się ewakuowali.
Wyznacz pracowników do sprzątania i zabezpieczenia terenu – dotyczy sytuacji, gdy jest niebezpiecznie, ale część pracowników może pozostać w zakładzie w celu jego zabezpieczenia i usuwania skutków sytuacji kryzysowej.
Wyznacz pracowników do wyłączenia prądu, gazu, wody – należy pamiętać, że osoby te winny legitymować się odpowiednimi uprawnieniami, dotyczy sytuacji, gdy jest bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia pracowników i wszyscy muszą się ewakuować.
Autorka: Agnieszka Popiela, specjalistka Kancelarii Ekologicznej ds. ochrony środowiska, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
Pytanie? Konkretna odpowiedź!
Czym są sytuacje kryzysowe?
O sytuacjach kryzysowych mówimy zawsze, gdy instalacja lub cały zakład funkcjonuje w reżymie innym niż jego standardowe działanie, odbiegającym od normalnych warunków pracy. Sytuacja kryzysowa może być wywołana przez: pożar, powódź, zniszczenia w wyniku skutków powodzi, zalanie w wyniku intensywnych opadów deszczu, rozszczelnienie instalacji gazowej, rozlanie kwasu, zasady – czyli wszystkich sytuacji niepożądanych z punktu widzenia prowadzącego zakład.
[1] Art. 207 § 1 i 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465, z 2024 r. poz. 878, 1222) brzmią:
§ 1. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Na zakres odpowiedzialności pracodawcy nie wpływają obowiązki pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz powierzenie wykonywania zadań służby bezpieczeństwa i higieny pracy specjalistom spoza zakładu pracy, o których mowa w art. 23711 § 2.
§ 2. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany:
1) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy;
2) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń;
3) reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy;
4) zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy;
5) uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych;
6) zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy;
7) zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19740240141/U/D19740141Lj.pdf [dostęp: 10-10-2024]
[2] Art. 2091, art. 2092 i art. 2093 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465, z 2024 r. poz. 878, 1222) brzmią:
Art. 2091
§ 1. Pracodawca jest obowiązany:
1) zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników;
2) wyznaczyć pracowników do:
a) udzielania pierwszej pomocy,
b) wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników;
3) zapewnić łączność ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa medycznego oraz ochrony przeciwpożarowej.
§ 2. Działania, o których mowa w § 1, powinny być dostosowane do rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy oraz rodzaju i poziomu występujących zagrożeń.
§ 3. Liczba pracowników, o których mowa w § 1 pkt 2, ich szkolenie oraz wyposażenie powinny uwzględniać rodzaj i poziom występujących zagrożeń.
§ 4. W przypadku zatrudniania przez pracodawcę wyłącznie pracowników młodocianych lub niepełnosprawnych – działania, o których mowa w § 1 pkt 2, może wykonywać sam pracodawca. Przepis § 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 2092
§ 1. W przypadku możliwości wystąpienia zagrożenia dla zdrowia lub życia pracodawca jest obowiązany:
1) niezwłocznie poinformować pracowników o tych zagrożeniach oraz podjąć działania w celu zapewnienia im odpowiedniej ochrony;
2) niezwłocznie dostarczyć pracownikom instrukcje umożliwiające, w przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia, przerwanie pracy i oddalenie się z miejsca zagrożenia w miejsce bezpieczne.
§ 2. W razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia pracodawca jest obowiązany:
1) wstrzymać pracę i wydać pracownikom polecenie oddalenia się w miejsce bezpieczne;
2) do czasu usunięcia zagrożenia nie wydawać polecenia wznowienia pracy.
Art. 2093
§ 1. Pracodawca jest obowiązany umożliwić pracownikom, w przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla ich zdrowia lub życia albo dla zdrowia lub życia innych osób, podjęcie działań w celu uniknięcia niebezpieczeństwa – nawet bez porozumienia z przełożonym – na miarę ich wiedzy i dostępnych środków technicznych.
§ 2. Pracownicy, którzy podjęli działania, o których mowa w § 1, nie mogą ponosić jakichkolwiek niekorzystnych konsekwencji tych działań, pod warunkiem że nie zaniedbali swoich obowiązków.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230001465/U/D20231465Lj.pdf [dostęp: 10-10-2024]
[3] Art. 435 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. nr 16 poz. 94) brzmi:
Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19640160094/U/D19640094Lj.pdf [dostęp: 10-10-2024]
[4] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 września 2024 r. w sprawie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego, opolskiego i śląskiego (Dz. U. poz. 1365, z późn. zm.)
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230001365/O/D20231365.pdf [dostęp: 10-10-2024]
[5] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 września 2024 r. w sprawie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego oraz lubuskiego (Dz. U. poz. 1435)
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20240001435/O/D20241435.pdf [dostęp: 10-10-2024]
[6] Art. 2071 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465, z 2024 r. poz. 878, 1222) brzmi:
§ 1. Pracodawca jest obowiązany przekazywać pracownikom informacje o:
1) zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach, w tym o zasadach postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu pracowników;
2) działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń, o których mowa w pkt 1;
3) pracownikach wyznaczonych do:
a) udzielania pierwszej pomocy,
b) wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.
§ 2. Informacja o pracownikach, o których mowa w § 1 pkt 3, obejmuje:
1) imię i nazwisko;
2) miejsce wykonywania pracy;
3) numer telefonu służbowego lub innego środka komunikacji elektronicznej.
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230001465/U/D20231465Lj.pdf [dostęp: 10-10-2024]