
Planując realizację przedsięwzięcia, zapewne spotkałeś się z pojęciem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Jest ona krokiem do pomyślnego przeprowadzenia zaplanowanej inwestycji i to jej określenia brane są pod uwagę w procesie uzyskiwania pozwoleń administracyjnych na realizację przedsięwzięć. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach jest źródłem informacji dotyczących wpływu planowanej inwestycji na środowisko przyrodnicze, zdrowie, warunki życia ludzi, dobra materialne, zabytki kultury oraz wzajemne powiązania między tymi elementami zarówno na etapie budowy, eksploatacji, jak i likwidacji inwestycji. Decyzja przedstawia również możliwości oraz sposoby zapobiegania i łagodzenia negatywnego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.
W poprzednich częściach naszej serii dotyczącej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dowiedziałeś się, w jaki sposób określić, czy inwestycja wymaga decyzji środowiskowej, skąd wiedzieć, czy stworzyć kartę informacyjną przedsięwzięcia czy raport, co powinno się w nich zawierać, a także przeprowadziliśmy Cię krok po kroku przez proces tworzenia karty oraz raportu, opisując każdy z ich elementów. W ostatnim materiale serii dowiesz się, jak przebiega procedura wydania decyzji środowiskowej oraz co może wydarzyć się podczas postępowania. Jest to szczególna procedura administracyjna, dlatego aspekty proceduralne reguluje Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2024 r. poz. 572) [1] (dalej k.p.a.) oraz przepisy zawarte w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2024 r. poz. 11112 z póź. zm.) [2] (dalej ustawa o.o.ś.).
Przekazanie raportu lub karty organom
Po stworzeniu karty informacyjnej przedsięwzięcia lub raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko opracowanie to wraz z wnioskiem o wydanie decyzji należy przekazać do rozpatrzenia do odpowiedniego organu właściwego do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia. W większości przypadków złożony dokument rozpatruje wójt, burmistrz lub prezydent miasta, czyli jednostka samorządu terytorialnego. Jeśli przedsięwzięcie dotyczy scalania, wymiany lub podziału gruntów – zestaw dokumentów należy złożyć staroście. W przypadku zmiany lasu stanowiącego własność Skarbu Państwa na użytek rolny – organem odpowiednim jest Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych. Jeśli przedsięwzięcie realizowane jest na terenach zamkniętych, ustalonych przez Ministra Obrony Narodowej, oraz jest przedsięwzięciem mogącym zawsze znacząco oddziaływać na środowisko przyrodnicze, odpowiednim organem jest Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska. Ostatnim z przypadków są inwestycje w zakresie budowy obiektów energetyki jądrowej, które rozpatrywane są przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.
Jeśli przedsięwzięcie jest zaliczane do przedsięwzięć zawsze znacząco oddziałujących na środowisko, swoje opinie wydają w jego zakresie: Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej oraz Marszałek Województwa, na terenie którego realizowane jest przedsięwzięcie. W przypadku przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko są to: Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny, Zarząd Zlewni oraz Starosta. Marszałek Województwa lub Starosta biorą udział w postępowaniu jako organ opiniujący tylko i wyłącznie w przypadku, gdy planowane przedsięwzięcie związane jest z realizacją instalacji wymagającej pozwolenia zintegrowanego. Rodzaje takich instalacji określone zostały w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 27 sierpnia 2014 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz.U. poz. 1169) [3].
Podstawą prawną, która określa organy mogące wydać decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach jest art. 75 ust 1 ustawy o.o.ś. [4].
Wezwanie do uzupełnienia braków formalnych
Po wpłynięciu do organu wniosku o decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach wraz z raportem lub kartą informacyjną przedsięwzięcia, w pierwszej kolejności sprawdza on otrzymane dokumenty pod kątem braków formalnych. Jeśli takie występują, organ prowadzący postępowanie wezwie Wnioskodawcę do usunięcia braków na podstawie art. 64 §2 [5] ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2024 r. poz. 572) i wyznaczy termin na uzupełnienie wniosku nie krótszy niż 7 dni. Zgodnie z ustawą Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236, 1222) [6] termin rozpatrzenia wniosku biegnie od dnia wpływu uzupełnionego dokumentu.
Należy pamiętać, że w przypadku gdy Wnioskodawca nie przedłożył wymaganego dokumentu, do którego złożenia został wezwany na podstawie art. 64 §2 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w żaden sposób nie odpowiedział na ww. wezwanie organu, wniosek zostanie pozostawiony bez rozpatrzenia.
Strony postępowania
Jeśli organ posiada kompletny zestaw dokumentów, może przejść do kolejnego kroku w procedurze, jakim jest ustalenie stron postępowania. Jedną ze stron jest wnioskodawca, a kolejnymi podmioty, którym przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości znajdującej się w obszarze, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie w wariancie zaproponowanym przez wnioskodawcę. Wspomniany obszar może być określony na trzy sposoby. Według pierwszego z nich, obszarem oddziaływania są tereny znajdujące się w promieniu 100 m od terenu przedsięwzięcia.
Drugim i trzecim ze sposobów jest określenie obszaru na podstawie działek, na których, w wyniku realizacji, eksploatacji lub użytkowania przedsięwzięcia, zostałyby przekroczone standardy jakości środowiska lub określenie obszaru na podstawie działek znajdujących się w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia, na terenie których może wystąpić ograniczenie w zagospodarowaniu nieruchomości, zgodnie z jej aktualnym przeznaczeniem. Organ zawiadamia wszystkie strony postępowania o wszczętym postępowaniu. Zawiadomienie uważa się za dokonane po upływie 14 dni od dnia, w którym nastąpiło obwieszczenie. Istnieje również możliwość zapoznania się z dokumentacją w konsultacjach społecznych. Organ określa liczbę dni przeznaczoną na takie działania, które dodawane są do wspomnianych 14 dni.
Podstawą prawną, która określa strony postępowania biorące udział w postępowaniu administracyjnym, którego celem jest wydanie/uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest art. 28 k.p.a. [7] oraz art. 74 ust 3a ustawy o.o.ś. [8].
Wydanie decyzji środowiskowej
Czas oczekiwania na decyzję nie powinien przekroczyć 60 dni, jednak ze względu na przykład na czas poświęcany na wyjaśnienia, może się on przedłużyć. Organ właściwy wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, biorąc pod uwagę uzgodnienia i opinie wspomnianych organów, ustalenia zawarte w raporcie, wyniki postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeżeli zostało przeprowadzone, oraz wyniki postępowania z udziałem społeczeństwa. Pod uwagę brane są również ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli istnieją.
W przypadku niezgodności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, organ może odmówić wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Należy także upewnić się, czy na terenie, na którym planowane jest przedsięwzięcie, dozwolona jest realizacja przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko.
Podstawą prawną, która określa czas, jaki organ ma na załatwienie sprawy jest art. 35. § 1 [9] Kodeksu postępowania administracyjnego, jednak wnioskodawca musi wziąć pod uwagę również zapisy art. 35. § 5 [10] k.p.a.
Jakie treści muszą być zawarte w decyzji środowiskowej?
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach składa się z części określającej warunki, uzasadnienia i charakterystyki przedsięwzięcia. W decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach właściwy organ określa:
- rodzaj i miejsce realizacji przedsięwzięcia,
- istotne warunki korzystania ze środowiska w fazie realizacji i eksploatacji lub użytkowania przedsięwzięcia, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ochrony cennych wartości przyrodniczych, zasobów naturalnych i zabytków oraz ograniczenia uciążliwości dla terenów sąsiednich,
- wymagania dotyczące ochrony środowiska konieczne do uwzględnienia w dokumentacji, w szczególności w projekcie zagospodarowania działki lub terenu lub projekcie architektoniczno-budowlanym,
- wymogi w zakresie przeciwdziałania skutkom awarii przemysłowych, w odniesieniu do przedsięwzięć zaliczanych do zakładów stwarzających zagrożenie wystąpienia poważnych awarii w rozumieniu ustawy Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2024 r. poz. 54, 834, 1089, 1222),
- wymogi w zakresie ograniczania transgranicznego oddziaływania na środowisko w odniesieniu do przedsięwzięć, dla których przeprowadzono postępowanie w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko.
Jeśli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika potrzeba:
- wykonania kompensacji przyrodniczej – organ stwierdza konieczność wykonania tej kompensacji;
- unikania, zapobiegania, ograniczania oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – organ nakłada obowiązek tych działań;
- monitorowania oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – organ nakłada obowiązek monitorowania, określając jego zakres, termin i obowiązki co do przedłożenia informacji o jego wynikach Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska, organowi wydającemu decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach oraz, gdy jest to uzasadnione, wskazuje inne organy, którym należy przedłożyć wyniki (spośród następujących: Wójt, Burmistrz lub Prezydent miasta, Starosta, Marszałek Województwa, Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska).
Jeśli mimo zastosowania dostępnych rozwiązań nie mogą być dotrzymane standardy jakości środowiska poza terenem zakładu lub innego obiektu, to dla oczyszczalni ścieków, składowiska odpadów komunalnych, kompostowni, trasy komunikacyjnej, lotniska, linii i stacji elektroenergetycznej, obiektów sieci gazowej oraz instalacji radiokomunikacyjnej, radionawigacyjnej i radiolokacyjnej podejmuje się decyzję o utworzeniu obszaru ograniczonego użytkowania. W tym przypadku organ nakłada także obowiązek wykonania analizy porealizacyjnej, określając jej zakres i termin przedstawienia oraz wskazując inne organy, którym również należy ją przedstawić.
Decyzja wymaga również uzasadnienia, które w przypadku gdy została przeprowadzona ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko powinno zawierać:
- wyniki konsultacji społecznych – informacje o przeprowadzonym postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa oraz o tym, w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę, i w jakim zakresie zostały uwzględnione uwagi i wnioski zgłoszone w związku z udziałem społeczeństwa;
- informację, w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i w jaki sposób zostały uwzględnione ustalenia zawarte w raporcie – przyjęcie lub odrzucenie wskazanego przez podmiot wariantu oraz wskazanie alternatywnego rozwiązania;
- uzgodnienia z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska, Dyrektorem Urzędu Morskiego i właściwym organem państwowej inspekcji sanitarnej, organem właściwym do wydania pozwolenia zintegrowanego;
- wyniki postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeżeli zostało przeprowadzone;
- uzasadnienie stanowiska w kwestii analizy porealizacyjnej, jeżeli nałożony był dodatkowy obowiązek.
Podstawą prawną, która określa treść decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest art. 82 ustawy o.o.ś. [11], natomiast informacje, jakie mają zostać zawarte przez organ wydający decyzję w uzasadnieniu wskazuje art. 85 ustawy o.o.ś. [12].
Odmowa wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia
Jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko składającej się z raportu, uzgodnień społecznych i opinii organów wynika brak możliwości realizacji przedsięwzięcia w wariancie proponowanym przez wnioskodawcę, organ może odmówić wydania decyzji. W tym wypadku organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, za zgodą wnioskodawcy, wskazuje w decyzji wariant alternatywny wskazany przez wnioskodawcę lub racjonalny wariant najkorzystniejszy dla środowiska wraz z uzasadnieniem wyboru. Jeżeli podmiot nie wyraża zgody na wybór proponowanego wariantu, organ ma możliwość odmówienia wydania decyzji. Organ może również odmówić, jeśli przedsięwzięcie może mieć negatywny wpływ na obszary Natura 2000 lub na możliwość osiągnięcia celów środowiskowych związanych z gospodarką wodną. Wyjątkiem jest sytuacja, w której podejmowane są wszelkie działania w celu łagodzenia skutków negatywnych oddziaływań na stan jednolitych wód, działania uzasadnione są nadrzędnym interesem publicznym oraz zakładane korzyści nie mogą zostać osiągnięte przy zastosowaniu innych działań. Jeśli wszystkie trzy podane działania wystąpiły, decyzja może być wydana. Pod uwagę brane są również obszary chronione, a cele z nimi związane dotyczą osiągnięcia norm wynikających z przepisów, na podstawie których te obszary zostały utworzone. Wspomniana wcześniej niezgodność z planem zagospodarowania terenu, a także odmowa uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia przez organ współdziałający również jest podstawą do odmowy wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Podstawą prawną do odmowy wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest art. 81 ustawy o.o.ś. [13].
Umorzenie postępowania w sprawie wydania decyzji środowiskowej
Jeśli postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części. Organ umarza postępowanie na prośbę podmiotu, na którego żądanie postępowanie zostało wszczęte. W tym przypadku konieczny jest brak sprzeciwu innych stron oraz brak sprzeczności z interesem społecznym.
Podstawą prawną pozwalającą na umorzenie procedowanego postępowania o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest art. 86d ust 1 ustawy o.o.ś. [14].
Odwołanie od decyzji
Wnioskodawcy przysługuje prawo odwołania się od uzyskanej decyzji. Odwołanie należy złożyć do Samorządowego Kolegium Odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję. W przypadku przedsięwzięć realizowanych na terenach zamkniętych, w których decyzję wydał Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska, odwołanie powinno być złożone do Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Jeśli odwołanie składa wnioskodawca, ma on na to 14 dni od otrzymania decyzji. W przypadku strony postępowania jest to 14 dni od momentu dokonania obwieszczenia, co oznacza 28 dni od momentu wyłożenia obwieszczenia. Istnieje jednak możliwość przywrócenia terminu do wniesienia odwołania. Do złożenia odwołania nie jest konieczne korzystanie z pomocy pełnomocnika. W odwołaniu, które nie posiada narzuconej formy wystarczy wykazać, jakiej części decyzji dotyczy odwołanie. Organ odwoławczy sprawdza w pierwszej kolejności czy odwołanie zostało złożone w terminie oraz czy odwołanie zostało złożone przez osobę uprawnioną. Jeżeli odwołanie zostało złożone po terminie lub organ stwierdził niedopuszczalność odwołania, odwołanie zostaje pozostawione bez rozpoznania. Jeżeli odwołanie zostało złożone przez osobę uprawnioną w terminie, istnieje możliwość uchylenia części zaskarżonej decyzji i odpowiedniej zmiany, unieważnienia decyzji i umorzenia postępowania w pierwszej instancji w całości albo w części lub zakończenia postępowania odwoławczego. Jeżeli odwołanie wniosły wszystkie strony lub wyraziły one na nie zgodę, a organ administracji publicznej, który wydał decyzję, uzna, że to odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie, może wydać on nową decyzję, w której uchyli lub zmieni zaskarżoną decyzję.
Od decyzji odwoławczej nie przysługują środki zaskarżenia jak na przykład kolejne odwołanie, zażalenie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Na decyzję można złożyć skargę jedynie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Termin na złożenie takiej skargi wynosi 30 dni od dnia doręczenia decyzji odwoławczej. Istotny jest fakt, że skarga kasacyjna nie wstrzymuje wykonalności decyzji, chyba że złożony został wniosek. Oznacza to, że mimo złożenia skargi można rozpocząć prace nad przedsięwzięciem.
Podstawą prawną do wniesienia odwołania dla wydanej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest art. 127 [15] oraz art. 129 § 2 [16] k.p.a.
Część czwarta to ostatnia część z serii materiałów poświęconych tematyce uzyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Jeżeli czujesz niedosyt, możesz zapoznać się z innym materiałem pt. „Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia – 22 zagadnienia istotne dla inwestora„, który przekrojowo omawia proces uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia. Zapoznaj się też z naszym całym cyklem przedstawiającym proces, którego celem jest uzyskanie decyzji środowiskowej:
Krok pierwszy – kwalifikacja przedsięwzięcia
Krok drugi – elementy karty informacyjnej przedsięwzięcia
Krok trzeci cz.1 – elementy raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Krok trzeci cz.2 – elementy raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Zobacz opracowane materiały wideo poruszające szczegółowo zagadnienia z zakresu tej tematyki.
“Czy w każdej sytuacji można uzyskać decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach?”
“Definicja legalna powierzchni zabudowy”
“Dlaczego i kto kwalifikuje przedsięwzięcie?”
„Jak złożyć raport czy kartę informacyjną przedsięwzięcia?”
Opracowanie: Zespół Kancelarii Ekologicznej Sp. z o.o.
Pytanie? Konkretna odpowiedź!
Na jakim etapie realizacji inwestycji należy uzyskać decyzję środowiskową?
Decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach należy uzyskać przed wydaniem decyzji określonych w art. 72 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Więcej informacji na na ten temat zawarliśmy w pierwszym kroku cyklu pt. „Decyzja środowiskowa krok po kroku. Krok pierwszy – kwalifikacja przedsięwzięcia”
Kiedy decyzja środowiskowa staje się ostateczna?
Uprawomocnienie decyzji środowiskowej (uzyskanie jej ostateczności i prawomocności) zależy od kilku czynników, które są głównie związane z terminami procedur odwoławczych i ewentualnymi działaniami stron postępowania. Decyzja staje się ostateczna, jeśli żadna ze stron nie złoży odwołania w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. W przypadku decyzji wydawanych z udziałem społeczeństwa – termin na wniesienie odwołania to 14 dni od momentu dokonania obwieszczenia, co oznacza 28 dni od momentu wyłożenia obwieszczenia. Jeżeli natomiast odwołanie zostanie wniesione w ww. terminie, wtedy sprawa zostaje przekazana do organu II instancji, który ma obowiązek rozpatrzyć odwołanie w ciągu miesiąca od dnia jego wpłynięcia. Należy jednak pamiętać, że w praktyce może to trwać dłużej (np. w przypadku braków formalnych odwołania lub skomplikowanego charakteru sprawy). Po wydaniu decyzji przez organ II instancji, strony mogą złożyć skargę do sądu administracyjnego, co wydłuża proces. W przypadku gdy decyzja ostateczna zostanie zaskarżona do sądu administracyjnego, postępowanie sądowe może znacząco wydłużyć uprawomocnienie decyzji. Strony mają 30 dni od dnia doręczenia decyzji organu II instancji na zaskarżenie decyzji. Skarga do sądu administracyjnego wstrzymuje wykonalność decyzji, jeśli sąd tak zdecyduje, co również ma wpływ na faktyczne uprawomocnienie.
Po upływie terminów na odwołanie od decyzji lub jej zaskarżenie, decyzja staje się prawomocna i organ I instancji (wydający przedmiotową decyzję) może wydać stosowne zaświadczenie potwierdzające ten fakt.
O tym, kiedy decyzja środowiskowa stanie się ostateczna, decyduje fakt, czy wszystkie strony zgadzają się z jej treścią i czy nie dochodzi do zaskarżania jej w dalszym trybie.
[1] Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572) http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19600300168/U/D19600168Lj.pdf [dostęp: 28-01-2025]
[2] Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2024 r. poz. 11112 z póź. zm.) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20081991227/U/D20081227Lj.pdf [dostęp: 28-01-2025]
[3] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 sierpnia 2014 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz.U. poz. 1169) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20140001169/O/D20141169.pdf [dostęp: 28-01-2025]
[4] art. 75 ust 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2024 r. poz. 11112 z póź. zm.) brzmi:
Organem właściwym do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest:
1) regionalny dyrektor ochrony środowiska – w przypadku:
a) będących przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko:
– dróg,
– (uchylone)
– napowietrznych linii elektroenergetycznych, instalacji do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych, substancji chemicznych lub gazu,
– sztucznych zbiorników wodnych,
– obiektów jądrowych,
– składowisk odpadów promieniotwórczych,
b) przedsięwzięć realizowanych na terenach zamkniętych ustalonych przez Ministra Obrony Narodowej,
c) przedsięwzięć realizowanych na obszarach morskich,
d) zmiany lasu, niestanowiącego własności Skarbu Państwa, na użytek rolny,
e) przedsięwzięć polegających na realizacji inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego,
f) inwestycji w zakresie terminalu,
g) inwestycji związanych z regionalnymi sieciami szerokopasmowymi,
h) (uchylona)
i) przedsięwzięć polegających na realizacji inwestycji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych,
j) przedsięwzięć polegających na poszukiwaniu lub rozpoznawaniu złóż kopalin lub na wydobywaniu kopalin ze złóż, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze, prowadzonych na podstawie koncesji,
k) strategicznej inwestycji w zakresie sieci przesyłowej oraz inwestycji towarzyszącej realizowanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych,
l) (uchylona)
m) przedsięwzięć, o których mowa w pkt 3, dla których wnioskodawcą jest jednostka organizacyjna Lasów Państwowych,
n) inwestycji towarzyszącej, o której mowa w ustawie z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących,
o) przedsięwzięć, w odniesieniu do których wniósł sprzeciw, o którym mowa w art. 72 ust. 10,
p) zmian dokonywanych w obiektach kwalifikowanych jako przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, w przypadku których do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach właściwy jest regionalny dyrektor ochrony środowiska, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 60 pkt 3,
r) elektrowni wiatrowych,
s) strategicznej inwestycji w sektorze naftowym,
t) przedsięwzięć polegających na realizacji linii kolejowej,
u) inwestycji w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o Centralnym Porcie Komunikacyjnym,
w) dla inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej oraz inwestycji towarzyszących realizowanych na podstawie ustawy z dnia 14 kwietnia 2023 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowych oraz inwestycji towarzyszących;
1a) Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska – w przypadku inwestycji w zakresie budowy obiektu energetyki jądrowej, o którym mowa w ustawie z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących;
2) starosta – w przypadku scalania, wymiany lub podziału gruntów;
3) dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych – w przypadku zmiany lasu, stanowiącego własność Skarbu Państwa, na użytek rolny;
4) wójt, burmistrz, prezydent miasta – w przypadku pozostałych przedsięwzięć.
[5] Art. 64 §2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2024 r. poz. 572) brzmi:
Jeżeli podanie nie spełnia innych wymagań ustalonych w przepisach prawa, należy wezwać wnoszącego do usunięcia braków w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż siedem dni, z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie podania bez rozpoznania.
[6] Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236, 1222) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180000646/U/D20180646Lj.pdf [dostęp: 28-01-2025]
[7] art. 28 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572) brzmi:
Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.
[8] art. 74 ust 3a ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2024 r. poz. 11112 z póź. zm.) brzmi:
Stroną postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest wnioskodawca oraz podmiot, któremu przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości znajdującej się w obszarze, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie w wariancie zaproponowanym przez wnioskodawcę, z zastrzeżeniem art. 81 ust. 1. Przez obszar ten rozumie się:
1) przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie, oraz obszar znajdujący się w odległości 100 m od granic tego terenu;
2) działki, na których w wyniku realizacji, eksploatacji lub użytkowania przedsięwzięcia zostałyby przekroczone standardy jakości środowiska, lub
3) działki znajdujące się w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia, które może wprowadzić ograniczenia w zagospodarowaniu nieruchomości, zgodnie z jej aktualnym przeznaczeniem.
[9] art. 35. § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572) brzmi:
Organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki.
[10] art. 35. § 5 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572) brzmi:
Do terminów określonych w przepisach poprzedzających nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa dla dokonania określonych czynności, okresów doręczania z wykorzystaniem publicznej usługi hybrydowej, o której mowa w art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 285, 1860 i 2699), okresów zawieszenia postępowania, okresu trwania mediacji oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo przyczyn niezależnych od organu.
[11] art. 82 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2024 r. poz. 11112 z póź. zm.) brzmi:
1. W decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, wydawanej po przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, właściwy organ:
1) określa:
a) rodzaj i miejsce realizacji przedsięwzięcia; w przypadku inwestycji w zakresie terminalu oraz strategicznej inwestycji w sektorze naftowym, miejsce realizacji przedsięwzięcia określa się za pomocą mapy w skali zapewniającej czytelność przedstawionych danych, z zaznaczonym przewidywanym terenem, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie, stanowiącej załącznik do decyzji,
b) istotne warunki korzystania ze środowiska w fazie realizacji i eksploatacji lub użytkowania przedsięwzięcia, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ochrony cennych wartości przyrodniczych, zasobów naturalnych i zabytków oraz ograniczenia uciążliwości dla terenów sąsiednich,
c) wymagania dotyczące ochrony środowiska konieczne do uwzględnienia w dokumentacji wymaganej do wydania decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1, w szczególności w projekcie zagospodarowania działki lub terenu lub projekcie architektoniczno-budowlanym, w przypadku decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1, 10, 14, 18, 23, 26, 27 i 29,
d) wymogi w zakresie przeciwdziałania skutkom awarii przemysłowych, w odniesieniu do przedsięwzięć zaliczanych do zakładów stwarzających zagrożenie wystąpienia poważnych awarii w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska,
e) wymogi w zakresie ograniczania transgranicznego oddziaływania na środowisko w odniesieniu do przedsięwzięć, dla których przeprowadzono postępowanie w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko,
f) gotowość instalacji do wychwytywania dwutlenku węgla w przypadku instalacji do spalania paliw w celu wytwarzania energii elektrycznej, o elektrycznej mocy znamionowej nie mniejszej niż 300 MW;
2) w przypadku gdy z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika potrzeba:
a) wykonania kompensacji przyrodniczej – stwierdza konieczność wykonania tej kompensacji,
b) unikania, zapobiegania, ograniczania oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – nakłada obowiązek tych działań,
c) monitorowania oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – nakłada obowiązek monitorowania, określając jego zakres, termin i obowiązki co do przedłożenia informacji o jego wynikach regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska, organowi wydającemu decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach oraz, gdy jest to uzasadnione, wskazuje inne organy, którym należy przedłożyć wyniki, spośród następujących:
– wójt, burmistrz lub prezydent miasta,
– starosta,
– marszałek województwa,
– wojewódzki inspektor ochrony środowiska;
3) w przypadku, o którym mowa w art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, stwierdza konieczność utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania;
4) przedstawia stanowisko w sprawie konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1, 10, 14 i 18; nie dotyczy to inwestycji w zakresie terminalu;
4a) (uchylony)
4b) może nałożyć obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania pozwolenia na prace przygotowawcze, o którym mowa w:
a) ustawie z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących,
b) ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o Centralnym Porcie Komunikacyjnym;
5) może nałożyć na wnioskodawcę obowiązek przedstawienia analizy porealizacyjnej, określając jej zakres i termin przedstawienia oraz wskazując inne organy, którym także należy ją przedstawić;
6) w przypadku stwierdzenia konieczności utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania – nakłada obowiązek wykonania analizy porealizacyjnej, określając jej zakres i termin przedstawienia oraz wskazując inne organy, którym także należy ją przedstawić.
1a. W przypadku nałożenia obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 4b lit. a, ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko przeprowadza Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska. Przepisy działu V rozdziału 4 stosuje się odpowiednio.
1b. Właściwy organ wskazuje inne organy, o których mowa w ust. 1 pkt 5 i 6, spośród następujących:
1) regionalny dyrektor ochrony środowiska;
2) organ właściwy do utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania – w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 6;
3) wójt, burmistrz lub prezydent miasta;
4) starosta;
5) marszałek województwa;
6) wojewódzki inspektor ochrony środowiska.
1c. Jeżeli z wyników analizy porealizacyjnej lub monitoringu wynika konieczność podjęcia działań w celu dostosowania przedsięwzięcia do wymagań ochrony środowiska, wszczyna się postępowanie, o którym mowa w art. 362 lub art. 363 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska. Postępowanie wszczyna się również na wniosek organu, który wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, lub regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Wniosek składa się w terminie 30 dni od dnia otrzymania analizy porealizacyjnej.
2. W stanowisku, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, właściwy organ stwierdza konieczność przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1, 10, 14 i 18, oraz pozwoleń, o których mowa w ust. 1 pkt 4b, biorąc pod uwagę w szczególności następujące okoliczności:
1) posiadane na etapie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dane na temat przedsięwzięcia nie pozwalają wystarczająco ocenić jego oddziaływania na środowisko lub wymagają uszczegółowienia w ramach decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1, 10, 14 i 18, oraz pozwoleń, o których mowa w ust. 1 pkt 4b;
2) ze względu na rodzaj i charakterystykę przedsięwzięcia oraz jego powiązania z innymi przedsięwzięciami istnieje możliwość kumulowania się oddziaływań przedsięwzięć znajdujących się na obszarze, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie;
3) istnieje możliwość oddziaływania przedsięwzięcia na obszary wymagające specjalnej ochrony ze względu na występowanie gatunków roślin i zwierząt lub ich siedlisk lub siedlisk przyrodniczych objętych ochroną, w tym obszary Natura 2000 oraz pozostałe formy ochrony przyrody.
2a. W stanowisku, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, właściwy organ może określić zakres, w jakim ponowna ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko powinna zostać przeprowadzona.
3. Charakterystyka przedsięwzięcia stanowi załącznik do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
[12] art. 85 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2024 r. poz. 11112 z póź. zm.) brzmi:
1. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wymaga uzasadnienia.
2. Uzasadnienie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, niezależnie od wymagań wynikających z przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, powinno zawierać:
1) w przypadku gdy została przeprowadzona ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko:
a) informacje o przeprowadzonym postępowaniu wymagającym udziału społeczeństwa oraz o tym, w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę, i w jakim zakresie zostały uwzględnione uwagi i wnioski zgłoszone w związku z udziałem społeczeństwa,
b) informacje, w jaki sposób zostały wzięte pod uwagę i w jakim zakresie zostały uwzględnione:
– ustalenia zawarte w raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,
– uzgodnienia i opinie organów, o których mowa w art. 77 ust. 1,
– wyniki postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeżeli zostało przeprowadzone,
c) uzasadnienie stanowiska, o którym mowa w art. 82 ust. 1 pkt 4;
2) w przypadku gdy nie została przeprowadzona ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – informacje o uwarunkowaniach, o których mowa w art. 63 ust. 1, uwzględnionych przy stwierdzaniu braku potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.
3. Organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wydanej po przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, niezwłocznie po jej wydaniu, podaje do publicznej wiadomości informacje o wydanej decyzji i o możliwościach zapoznania się z jej treścią oraz z dokumentacją sprawy, w tym z uzgodnieniami i opiniami organów, o których mowa w art. 77 ust. 1, a także udostępnia na okres 14 dni w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej obsługującego go urzędu treść tej decyzji. W informacji wskazuje się dzień udostępnienia treści decyzji. Przepis stosuje się odpowiednio do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wydanej bez przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.
[13] art. 81 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2024 r. poz. 11112 z póź. zm.) brzmi:
1. Jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika brak możliwości realizacji przedsięwzięcia w wariancie proponowanym przez wnioskodawcę, organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, za zgodą wnioskodawcy, wskazuje w decyzji, spośród wariantów, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 5, wariant dopuszczony do realizacji. W przypadku braku możliwości realizacji przedsięwzięcia w wariantach, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 5, oraz w przypadku braku zgody wnioskodawcy na wskazanie w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wariantu dopuszczonego do realizacji, organ odmawia zgody na realizację przedsięwzięcia.
2. Jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach odmawia zgody na realizację przedsięwzięcia, o ile nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.
3. Jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika, że przedsięwzięcie to wpływa negatywnie na możliwość osiągnięcia celów środowiskowych, o których mowa w art. 56, art. 57, art. 59 oraz art. 61 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne, organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach odmawia zgody na realizację tego przedsięwzięcia, o ile nie zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 68 pkt 1, 3 i 4 tej ustawy.
[14] art. 86d ust 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2024 r. poz. 11112 z póź. zm.) brzmi:
Organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach na wniosek podmiotu planującego podjęcie realizacji przedsięwzięcia:
1) zawiesza postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach,
2) umarza postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach
– jeżeli nie zagraża to interesowi społecznemu.
[15] Art. 127 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572) brzmi:
§ 1. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji. § 1a. Decyzja wydana w pierwszej instancji, od której uzasadnienia organ odstąpił z powodu uwzględnienia w całości żądania strony, jest ostateczna.
§ 2. Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ administracji publicznej wyższego stopnia, chyba że ustawa przewiduje inny organ odwoławczy.
§ 3. Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze nie służy odwołanie, jednakże strona niezadowolona z decyzji może zwrócić się do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy; do wniosku tego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji.
§ 4. (uchylony)
[16] Art. 129 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572) brzmi:
Odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie – od dnia jej ogłoszenia stronie.